
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
Evlilik dışı doğan çocuk ile baba arasındaki soybağı, farklı şekillerde kurulabilir. Baba, kanunda öngörülen şekil ve esasa uygun bir biçimde tanıma beyanında bulunarak çocuk ile soybağının kurulmasını sağlayabilir. Ancak babanın, çocuğu nüfusuna almak istememesi yahut çocuğun kendisinden olduğunu inkar etmesi halinde, anne ve/veya çocuk, babalık davası açmak suretiyle mahkeme kararıyla soybağının kurulmasını sağlayabilir. Babalık davası, çocuk doğmadan önce de açılabilir. Ancak bu dava, anne tarafından açılacaksa, en geç çocuk doğduktan sonraki bir sene içinde açılmalıdır. Diğer taraftan, eğer ki, çocuğun başka bir erkekle soybağı bulunuyorsa, öncelikle bu soybağının reddi gerekir. Bu durumda da ret gerçekleştikten sonraki bir sene içinde babalık davası açılmalıdır. Bu davalarda, genellikle baba olduğu iddia edilen kişi ile çocuğun DNA örnekleri, Adli Tıp Kurumunca incelenerek soybağı olup olmadığı tespit edilir. Babalık davasında görevli mahkeme Aile Mahkemeleri olup yetkili mahkeme, çocuğun doğduğu andaki veya davanın taraflarından birinin yerleşim yerindeki Aile Mahkemesidir.
Yazı İçeriği
1. Babalık Hükmü Nedir?
2. Babalık Davasını Kimler Açabilir?
3. Babalık Davası Kime Karşı Açılır?
4. Davanın İhbarı
5. Babalık Davasında Karineler Nedir?
6. Babalık Davası Açma Süresi Nedir?
7. Babalık Davasında Annenin Mali Hakları Nelerdir?
8. Davalı DNA Testi Yaptırmaya Yanaşmazsa Ne Olur?
9. Dava Masraflarını Kim Karşılar?
Mevzuatımıza göre, anne ile çocuk arasındaki soybağı, çocuğun evlilik içi veya evlilik dışı olması önem arz etmeksizin doğum ile kendiliğinden kurulur. Ancak evlilik dışı çocuğun soybağı, baba ile kendiliğinden kurulmaz. Kanunda baba ile çocuğun soybağının kurulabilmesi için anne ile evlenme, tanıma ve babalık davası yolları öngörülmüştür. Babalık davası, diğer yollardan farklı olarak mahkeme kararı ile soybağının kurulmasını sağlar.
Babalık hükmü, çocuk ile baba arasında soybağının kurulması yollarından biridir. Çocuk ile baba arasındaki soybağı; ana ile evlilik, tanıma veya evlât edinme yoluyla da kurulabilir. Soybağının babalık hükmü ile kurulabilmesi için çocuğun başka bir erkekle soybağının olmaması gerekir.
Bu davayı, anne ve çocuk açabilir. Anne ve çocuk davayı birlikte ya da ayrı ayrı açabilirler. Davalar ayrı ayrı açıldığı takdirde iki dava birbirini etkilemez. Örneğin, çocuğun davadan feragat etmiş olması annenin açmış olduğu davayı etkilemeyecektir. Babalık davasının çocuk tarafından açılması halinde, çocuk, kayyım ile temsil edilir. Diğer taraftan, babalık davasının vekille, yani avukat aracılığıyla yürütülebilmesi için vekile, vekâletnamede özel yetki verilmesi gerekir. Zira babalık davası şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hakkın kullanımı niteliğindedir. Yerleşik Yargıtay uygulaması da bu yöndedir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/5902 Esas, 2021/8046 Karar, 03.11.2021 Tarihli Kararı:
“Davalılar … ve … vekili Av. …’ın dosya içerisinde bulunan vekâletnamesi genel vekâletnamedir. Açıkça yetki verilmemiş ise vekil, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez (HMK m. 74). TMK’nin 301. maddesine göre, evlilik haricinde doğan çocukla baba arasındaki soybağı hakim hükmüyle kurulabilir. Bunu sağlayan dava ise babalık davasıdır. Babalık davası, şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hakkın kullanımı niteliğindedir. Buna göre; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 74. maddesi gereğince adı geçen davalı vekilinden babalık davasını takip edebilmesi için özel yetkiyi içeren vekâletname istenmesi…”
Babalık davası babaya, şayet baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılır.
Babalık davası, Cumhuriyet Savcısına ve Hazine’ye; şayet davayı anne açmışsa kayyıma; dava kayyım tarafından açılmışsa anneye ihbar edilecektir.
Davalı, Karinenin Aksini İspat Edebilir mi?
Karine, aksi ispatlanabilen, aksi ispat edilinceye kadar geçerliliğini koruyan hukuki olgu olduğundan, davalının, babalık karinesinin aksini ispat etmesi mümkündür. Şayet davalı:
babalık karinesi geçersiz olacaktır.
Türk Medeni Kanunu uyarınca koca, bu karinelerin aksini, soybağının reddi davası açarak ispat edebilir.
TMK madde 286:
“Koca, soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilir. Bu dava ana ve çocuğa karşı açılır.”
Bu dava, çocuğun doğumundan önce ya da sonra açılabilir. Ana, doğumdan başlayarak bir yıl içinde bu davayı açmalıdır; aksi halde dava açma hakkı düşer. Ancak; çocukla başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlayacaktır.
Şayet gecikmeyi haklı kılan sebepler varsa, bir yıllık süre geçse de, sebebin ortadan kalkmasından başlayarak bir ay içinde bu dava açılabilir.
Ananın dava açması bakımından 1 yıllık hak düşürücü süre öngörülmüş olmasına rağmen, çocuğun babalık davası açması, herhangi bir hak düşürücü süreye tabi değildir.
Babalık davası açan ana, bu davayla birlikte veya ayrı olarak, baba veya mirasçılarından, şu giderlerin karşılanmasını isteyebilir:
Çocuk ölü doğsa dahi hâkim, bu giderlerin karşılanmasına karar verebilir. Ancak; üçüncü kişiler ya da sosyal güvenlik kuruluşlarınca anaya yapılan ödemeler, hakkaniyet ölçüsünde tazminattan indirilecektir. Bu talepler harca tabi değildir.
Soybağının belirlenmesine ilişkin davalarda gözetilmesi gereken özel yargılama usulü kuralları vardır. Bu dava, kamu düzenindendir. Türk Medeni Kanunu’nun 284. maddesi gereği; hâkim, maddi olguları re’sen araştırıp, kanıtları serbestçe takdir eder. Taraflar ve üçüncü kişiler de, soybağının belirlenmesinde zorunlu olan ve sağlıkları yönünden tehlike yaratmayan araştırma ve incelemelere rıza göstermekle yükümlüdür.
Şayet davalı, hâkimin öngördüğü araştırma ve incelemeye rıza göstermezse, hâkim, durum ve koşullara göre bundan beklenen sonucu, onun aleyhine doğmuş sayabilir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 292. maddesinde de hâkimin zor kullanmak suretiyle DNA testi yaptırabileceği düzenlenmiştir.
HMK m.292:
“Uyuşmazlığın çözümü bakımından zorunlu ve bilimsel verilere uygun olmak, ayrıca sağlık yönünden bir tehlike oluşturmamak şartıyla, herkes, soybağının tespiti amacıyla vücudundan kan veya doku alınmasına katlanmak zorundadır. Haklı bir sebep olmaksızın bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde, hâkim incelemenin zor kullanılarak yapılmasına karar verir.”
Bu dava, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği, kamu düzenine ilişkin bir davadır. Bu sebeple hâkim tarafından re’sen araştırma yapılabilir. Hâkim tarafından re’sen başvurulan deliller için gereken giderlerin, bir haftalık süre içinde taraflardan biri veya belirtilecek oranda her ikisi tarafından ödenmesine karar verilir. Bu süre içinde gerekli avans yatırılmazsa, dava reddedilmez. Gerekli giderlerin, ileride bu gideri ödemesi gereken taraftan alınmak üzere Hazine’den ödenmesine karar verilir.
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ HAKKINDA
“AYDINLATMA METNİ”
İnternet sitemizi kullanmanız dolayısıyla, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında birtakım verilerinizin toplanması, saklanması, işlenmesi, aktarılması ve KVKK kapsamına dahil başkaca işlemlerin detayı ve amacı hakkında, veri sorumlusu olarak sizleri bilgilendirmek isteriz.
Genel Bilgiler
İlgili mevzuata göre, “kişisel veri” kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgidir. “Özel nitelikli kişisel veri” ise kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileridir. İşbu Aydınlatma Metninde, özel ve/veya genel nitelikli olma ayrımı yapılmaksızın, her neviden veri için “Kişisel Veri” ifadesi kullanılacak olup durumun gereğine göre özel nitelikli kişisel verilerin de bu ifade kapsamına dahil edilebileceğini belirtmek isteriz. Keza, internet sitemizi kullanırken size daha efektif hizmet sağlayabilmek adına çerezler, web işaretçileri ve benzeri uygulamaları da kullanabilmekteyiz. Çerez kullanımının durdurulmasını tarayıcı ayarlarınızı değiştirerek her zaman sağlayabilirsiniz. Çerez kullanımının durdurulması, internet sitemizdeki bazı fonksiyonların kullanımını sınırlandırabilecektir.
Kişisel veriler toplandıktan sonra silme, yok etme ya da anonim hale getirme işlemlerine kadar olan süreçte gerçekleştirilen elde etme, kaydetme, depolama, muhafaza etme, değiştirme, yeniden düzenleme, açıklama, aktarılma, sınıflandırılma ya da kullanılmasını engelleme ve sair kapsamda veriler üzerinden gerçekleştirilen her türlü işlem ise KVKK kapsamında “kişisel verilerin işlenmesi“ olarak değerlendirilmektedir.
Kişisel veri veya özel nitelikli kişisel veri tanımına uygun bilgilerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu (Veri Sorumlusu) olarak bizimle paylaşmanız durumunda, onay kutucuğunu işaretleyerek bu verilerinizin işlenmesi için açık rıza verdiğinizi belirtmek isteriz.
Kişisel Verilerin Toplanması ve Hukuki Sebepleri
İnternet sitemizi kullanırken birtakım kişisel verilerinizi, Veri Sorumlusu sıfatımız ile bizimle paylaşmanızı talep edebilmekteyiz. İşbu kişisel verileriniz fiziksel olarak sözlü veya yazılı şekilde toplanabileceği gibi, elektronik ortamda da toplanabilir. Keza, kişisel verileriniz, Veri Sorumlusu sıfatıyla doğrudan tarafımızca toplanabileceği gibi, Veri Sorumlusu adına veri işleyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından veya ifa ettiğimiz iş ve hizmetin bir gereği olarak destek aldığımız ulusal/uluslararası kişi ve kuruluşlar ile diğer 3.kişiler tarafından, sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, internet sitemiz, blog mesajları, iletişim formları, iş/staj ve sair başvuru formları, bilgi formları, video konferans ve/veya online hukuki danışmanlık hizmeti esnasında kaydedilebilen ses ve/veya video kayıtları, telefon görüşmesi ve/veya telekonferans esnasında kaydedilebilen ses kayıtları, kısa mesajlar, WhatsApp, sosyal medya vs kanallarıyla gerçekleştirilenler başta olmak üzere her türlü iletişim kanalları aracılığı ile toplanabilmektedir. Bu verileriniz elektronik ya da internet tabanlı araçlar ve sair vasıtalar kullanılarak otomatik yöntemlerle elde edilebildiği gibi, tarafımıza sunduğunuz formlar, sözleşmeler, bildirimler, adli veya idari merci kararları gibi yöntemlerle de elde edilebilmektedir.
Kişisel Verilerin İşlenme Amacı ve Aktarımı
Kişisel verileriniz, yürürlükteki ilgili mevzuat uyarınca, hukuka, iyi niyet ve dürüstlük kurallarına uygun, doğru ve güncel olarak, belirli, açık ve meşru amaçlarla ve bu amaçlarla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmekte olup ilgili mevzuatta öngörülen ve işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmektedir.
KVKK uyarınca, Veri Sorumlusu olarak bizimle paylaşmış olduğunuz kişisel verileriniz, yerine getirmekte olduğumuz her türlü hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile gerektiğinde işe/staja alım süreçleriyle bağlantılı ve ölçülü olarak söz konusu hizmetlerden faydalanmanız, hak ve menfaatlerinizin korunması ve sair amaçlar ile KVKK ve yasal düzenlemelere uygun olarak işlenebilecek, hizmetlerimiz kapsamında ve ilgili mevzuata uygun olarak UYAP sistemi başta olmak üzere, adli, idari vb. kurumlara ve/veya yetkili kıldıkları kişi ya da merciler ile somut olayın şartlarına göre yurtdışında olup olmamasından bağımsız olarak ilgili üçüncü kişi ve kurumlara aktarılabilecek ve ilgili mevzuatta belirlenen süreler boyunca saklanıp gerekli işlemlere tabi tutulabilecektir.
Ağ Sunucusu Veri Günlüğü
İnternet sitemize giriş yapmanızın kaçınılmaz bir sonucu olarak, veri günlüğü olarak tanımlanan ve aşağıda listelenmiş olan verileriniz, ağ tarayıcınız tarafından internet sunucumuza otomatik olarak aktarılmakta ve onayınız aranmaksızın veri günlüğü kayıtlarına kaydedilmektedir:
Veri günlüğü internet sitemizin sizin için daha kullanışlı hale getirilebilmesi amacıyla istatistiki bilgi sağlamak için kullanılmakta olup, takiben derhal silinir.
Kişisel Verilerin Güvenliğinin Sağlanması İçin Alınan Tedbirler
6698 Sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanun’un ilgili maddesine uygun olarak, kişisel veri güvenliğinizin sağlanması için hukuka aykırı olarak işlenmelerini ve erişilmelerini önlemek ve muhafazalarının sağlamak amacıyla gerekli teknik ve idari tedbirler Veri Sorumlusu olarak tarafımızca alınmaktadır.
Veri Sahibinin Hakları
Kişisel veri sahipleri KVKK uyarınca aşağıda yer alan haklara sahiptir:
Yukarıda belirtilen hakların kullanımıyla veya genel olarak Aydınlatma Metnimizle alakalı daha detaylı bilgi talepleriniz için “İletişim” sayfamızdan ulaşılabileceğiniz “İletişim Formu” aracılığıyla veya ıslak imzalı olarak “Esentepe Mah. Eser İş Merkezi B Blok Kat:8 No:63 Şişli/İstanbul/Türkiye” adresine ulaştırmanız ya da info@kulacoglu.av.tr e-posta adresine konu kısmında “Kişisel Veri Bilgi Talebi” ifadesi ile iletebilirsiniz.
Kişisel veri sahipleri olarak, haklarınıza ilişkin taleplerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na yukarıdaki şekillerde iletmeniz durumunda talebiniz, niteliğine göre en kısa sürede sonuçlandıracaktır. İlgili işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nca belirlenen tarifedeki ücret, Kulaçoğlu Hukuk Bürosu olarak tarafınızdan tahsil edilecektir.