CİNSEL TACİZ VE CİNSEL TACİZE KARŞI BAŞVURULABİLECEK HUKUKÎ İMKÂNLAR
Cinsel taciz ve saldırılar, ne yazık ki, gündelik hayatta sık sık karşılan olaylar arasındadır. Taciz vakalarının failleri, tanıdığınız kişiler olabileceği gibi hiç tanımadığınız kişiler de olabilir. Aynı şekilde bir kerelik bir olaydan bahsedebileceğimiz gibi, süreklilik kazanan, belli bir kişinin sizi hedef seçerek düzenli bir şekilde rahatsız ettiği davranışlar da söz konusu olabilir. Tüm bu davranışlar, yalnızca rahatsız edici hareketler olmakla kalmayıp, aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’nda da karşılık bulmakta olup, failleri cezalandırılabilmektedir. Bu kişilere karşı şikâyette bulunup cezalandırılmaları sağlanabileceği gibi, cinsel tacizin süreklilik taşıdığı durumlarda yargılamadan önceki süreçte, önleyici tedbir kararı talep ederek, mağdura yaklaşmamaları, iletişim kurmamaları türünden yasaklamalar uygulamaya konabilecektir.
Yasal Düzenleme
Cinsel taciz suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 105.maddesinde düzenlenmiştir. Yürürlükten kaldırılan 765 sayılı TCK’nin genel ahlakı ve aile nizamını ilgilendiren suçlar çerçevesinde düzenlediği suçu, 5237 sayılı Kanun Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar başlığı altında düzenlemektedir.
5237 sayılı TCK’nın 105.maddesine göre: “Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına, fiilin çocuğa karşı işlenmesi halinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”
Suçun Tanımı
“Cinsel Taciz”, 105.maddenin gerekçesinde, “cinsel yönden, ahlâk temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız edilmesinden ibarettir” şeklinde tanımlanmaktadır. Gerekçede vurgulanan bir husus da Cinsel Taciz suçundan bahsedebilmek için, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlâli niteliği taşımayan cinsel davranışlardan ibaret fiillerin gerekliliğidir. Bir diğer deyişle, failin davranışları, mağdura fiziksel temas da içermekte ise artık Cinsel Taciz suçunun değil, Cinsel Saldırı kapsamına giren daha ağır cinsel suçların söz konusu olacağını belirtmek gerekir. Yani bu suçta failin hareketleri, doğrudan bir cinsel tatmin amacı taşımamaktadır.
Somut örneklerle açıklamak gerekirse, laf atmak, cinsel bölgelerini göstermek, mesaj yollamak, cinsel bölgelerinin fotoğraflarını yollamak, cinsel ilişki teklif etmek gibi fiiller marifetiyle kişinin rahatsız edilmesi, Cinsel Taciz suçunu oluşturacaktır. Hareketin bir süreklilik göstermesi gerekli olmayıp, tek bir kez yapılmış olması dahi yeterlidir. Burada önemli olan, failin bu fiilleri cinsel amaçla yapması ve karşı taraftaki kişinin bunlara rıza göstermemiş olmasıdır. Ayrıca mağdurun çocuk olması veya kendisine yapılan davranışların anlam ve sonuçlarını algılayamayabilecek durumda olması halinde rıza geçerli sayılmayacaktır. Tabii ki cinsel taciz içerikli sözlerin mağdura yöneltilmesi ve ulaşması gereklidir.
Cinsel Taciz Suçunda Şikayet ve Kovuşturma
Bir diğer önemli husus ise Cinsel Taciz suçunun soruşturulması ve kovuşturulmasının mağdurun şikâyetine bağlı olmasıdır. Dolayısıyla mağdur failden şikâyetçi olmadığı takdirde, fail hakkında bu suçtan dolayı herhangi bir işlem yapılmayacaktır. Aynı şekilde, fail hakkında soruşturma başlatılmış veya kovuşturma aşamasına geçilmiş olsa dahi, yargılamanın herhangi bir aşamasında mağdurun şikâyetinden vazgeçmesi halinde fail hakkında açılmış bulunan davanın düşmesine karar verilecektir.
Şikâyete bağlı suçların, suç tarihinden veya failin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde şikâyete konu edilmesi gerektiğinden 6 ay geçtikten sonra şikâyette bulunulsa dahi artık fail hakkında Cinsel Taciz suçundan soruşturma başlatılamaz. Bu sebepten 6 ay içerisinde şikâyette bulunulması önem taşımaktadır. Bir diğer önemli husus da şikâyetin bizzat mağdur veya vekili tarafından yapılması gerekmesidir. Şikâyet kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan, üçüncü bir kişinin başvurusu failin cezalandırılmasına yetmeyecektir. Ancak mağdur küçük ise onun yerine kanuni temsilcisi de şikâyet hakkını kullanabilir.
105.maddenin birinci fıkrasında açıkça görüldüğü üzere, Cinsel Taciz suçunun cezası üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya bunun karşılığı adli para cezasıdır. Maddenin ilk fıkrasına 18.06.2014 tarihli, 6545 sayılı Kanun’un 61.maddesi ile eklenen kısım ve 105.maddenin, 6545 sayılı Kanun’un 61.maddesi ile değiştirilen ikinci fıkrasında ise suçun nitelikli ve daha ağır cezayı gerektiren halleri düzenlenmektedir. Buna göre Cinsel Taciz suçunun çocuğa, başka bir deyişle 18 yaşından küçüklere karşı işlenmesi halinde suçun cezası altı aydan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
Maddenin ikinci fıkrasına göre ise, suçun (a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle, (b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından, (c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle, (d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle, (e) Teşhir suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza, yarı oranında arttırılacaktır. Cinsel Taciz sebebiyle mağdur, işini bırakmak, okulundan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise verilecek ceza en az 1 yıl olarak belirlenecektir.
Yargıtay kararlarından örnek vermek gerekirse;
- Telefon numarası vermeye çalışarak, birlikte yemek yemeyi teklif etmek,
- Yolda yürürken ıslık çalmak, eliyle gel işareti yapmak ve takip etmek,
- Cinsel organ göstermek,
- Cinsel ilişkiye girmek istediğini telefonla, mesajla veya doğrudan söylemek
- “Seni öpebilir miyim?” demek,
- “Haydi, birlikte kaçalım” demek,
- Arkadaş olmak istediğini söylemek,
- “Hepsi senin mi?” şeklinde laf atmak,
- “Genç ve güzelmişsin, önün arkan şişmiş” şeklinde laf atmak,
- Telefonla arayarak, karşı tarafın sesini dinlemek ve ayrıca öpücük atmak,
- “Merhaba, tanışabilir miyiz?” şeklinde mesaj atmak
Şeklindeki davranışlar cinsel taciz suçunu oluşturabilmektedir. Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Cinsel Taciz Suçunda Koruma Talebi
Bu davranışların bir kereden ibaret kalmayıp, süreklilik gösteriyor olması ve aşırı rahatsız edici bir hale gelmesi, hatta zaman zaman hakaret içeren ifadelerin de cinsel tacize eklenmesi durumunda ise fail hakkında şikâyette bulunmanın yanı sıra veya şikâyette bulunmaksızın, önleyici tedbir alınmasını talep etme imkânınız bulunmaktadır.
Önleyici tedbir müessesesi, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında düzenlenmiştir. Kanunun 1.maddesinde “…tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması” amacının da kanunun amaçları arasında yer aldığı açıkça ifade edilmektedir. Mağdurun evli veya bekâr olması gibi kişisel özelliklerinin önleyici tedbir kararı alınabilmesi açısından bir farkı yoktur. Mağdur olan her kadın bu hakkını kullanabilecektir.
6284 sayılı Kanun’un 5.maddesine göre hâkim, “Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerlerine yaklaşmaması”, “Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi” gibi tedbirlere başvurabileceği gibi, bu tedbirler maddede sayılanlarla sınırlı olmayıp, durumun gerektirmesi halinde, sayılanlara benzer başka tedbirlerin alınmasına da karar verebilir. Bu husus hâkimin takdirine bırakılmış bulunmaktadır.
Hakkında önleyici tedbir kararı alınan kişilerin bu karara uymaması halinde ise bu kişiler için zorlayıcı hapis söz konusu olacaktır. Bu kişilerin eylemlerine devam ettiğini tespit eden mağdurun kolluk kuvvetlerine durumu bildirmesiyle kolluk kuvvetleri müdahale ederek bu eylemlerin devam etmesini önleyecektir.
Mağdur söz konusu önleyici tedbir kararının alınması için kendisi başvurabileceği gibi, koruma kararı, kolluk görevlileri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı görevlileri ve Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından da talep edilebilir. Önleyici tedbir kararı verme hususunda görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Dolayısıyla ilgili talepler de Aile Mahkemesi Hâkimi’ne yapılacaktır.
Savcılığa şikâyette bulunulması halinde, önleyici tedbir kararı istenmesi hususunda Cumhuriyet Savcılığı’ndan da talepte bulunulması mümkündür. Dikkat edilmesi gereken bir husus şudur ki; önleyici tedbir kararları en fazla altı ay için verilebilmektedir. Önleyici tedbir kararının süresi dolar dolmaz tedbirin devamı talep edilebilir. Aksi halde tedbir kararı ortadan kalkacaktır.
Kısaca bahsetmeye çalıştığımız üzere, cinsel taciz Kanun tarafından düzenlenen bir suç olup, hiç kimse bu tür hareketlere katlanmak zorunda değildir. Gerekli başvuruların süresi içinde yapılması yoluyla hem faillerin cezalandırılması sağlanabilecek hem de bu davranışlara daha fazla maruz kalınması önlenebilecektir.
Aile Hukuku Hakkında Sıkça Sorulan Sorulara Göz At
