Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
İmam Nikâhlı Eşin Manevi Tazminat Hakkı
İmam nikahlı eşin manevi tazminat istemi konusu hukukumuzda da son derece tartışmalı bir halde bulunuyor ve Yargıtay’ın konuyla ilgili içtihadı çelişkiler gösteriyor olsa da; Yargıtay tarafından verilmiş emsal nitelikte kararlar çerçevesinde, böyle bir hakkın varlığından olduğundan bahsetmek mümkün olabilmektedir.
1- Türk Medeni Kanun’u Kapsamında Evlenme
Türk Medeni Kanunu’nun “Aile Hukuku” başlıklı ikinci kitabının evlilik hukuku isimli birinci kısmının evliliğin genel hükümleri başlıklı üçüncü bölümü içerisinde yer alan 185. maddesinin ilk fıkrası şu şekildedir:
“Evlenmeyle eşler arasında evlilik birliği kurulmuş olur.”
Madde hükmünden de açık bir şekilde görülebildiği üzere, kanunlarımız çerçevesinde hüküm doğurması öngörülmüş bulunan evlilik türü, yalnız ve yalnızca resmi nikâh olarak ifade edilmekte olan evlenme biçimidir. Medeni kanunumuz geleneksel evlilik olarak da ifade edilmekte olan “imam nikâhına” etki tanımamış; tek yasal ve geçerli evlenme türü olarak “resmi nikâhı” belirlemiştir. Ancak, belirtilmelidir ki, bu durum uygulamada birtakım olumsuzluklara yol açmakta ve yalnızca imam nikâhı yoluyla evlenmiş bulunan kişilerin haklarının belirlenmesinde, kanunlarımız bu tür evliliği düzenlemediğinden, sıkıntılar ve mağduriyetler yaşanmaktadır.
2- İmam Nikâhlı Eşin Manevi Tazminat Hakkı
Yukarıda da ifade edildiği üzere, Türk Medeni Kanunu’na göre geçerli bir evlilik birliği resmi nikâhla mümkündür. Resmi nikâh olmadan evlilik mümkün olmadığı için boşanma da söz konusu olamayacaktır. Resmi nikâhlı olmayan eş ayrılma ya da terk etme durumunda boşanma ve boşanmanın feri taleplerinden yararlanamayacaktır. Ancak evlilik birliğinin kurulması tarafların ortak yaşam iradelerinden doğmaktaysa, resmi nikâhın bulunmaması halinde de tarafa bazı talepleri ileri sürme hakkı doğabilecektir.
Buna göre, imam nikâhı kavramı kanunlarımız çerçevesinde herhangi bir biçimde düzenlenmiş olmadığından; imam nikâhlı eşin sahip olduğu manevi tazminat hakkına dair de hukukumuzda açık bir hüküm bulunmayıp, bu hakkın varlığı sonucuna, Yargıtay’ın bu yöndeki içtihadı vasıtasıyla ulaşılmaktadır. Ancak her ne kadar aşağıdaki örnekler, imam nikahlı eşin manevi tazminat isteminin varlığını destekler nitelikte olsa da belirtmek gerekir ki, bu konudaki Yargıtay içtihatları değişiklik göstermekte ve son derece tartışmalı olabilmektedir.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2001/4849 Esas, 2001/8843 Karar sayı ve 01.10.2001 tarihli kararı çerçevesinde, imam nikâhlı eşin resmi nikâh yapmaya yanaşmaması halinin davacı eşin “sosyal kişilik değerlerine” bir saldırı teşkil etmekte olduğuna ve dolayısıyla söz konusu durumun bir manevi tazminat istemine zemin oluşturabileceğine karar vermekle, imam nikâhlı eşin manevi tazminat hakkının varlığını içtihat etmiş bulunmaktadır.
Yine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2015/6000 Esas, 2016/5100 Karar sayı ve 14.04.2016 tarihli kararında da, davacının, davalı tarafından evlenme vaadi ile kandırıldığı ve bunun etkisi altında gerek fiziksel gerek ruhsal anlamda zarara uğratıldığı, bundan elem ve üzüntü duyduğunun kabul edilmesi ve davacının hukuka aykırı olan eyleminden dolayı bozulan manevi dengesinin eski hale dönüşmesi, duygusal olarak tatmin edilmesi, zarar verenin de bir daha böyle bir eylemde bulunmaktan alıkonulması amacıyla uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği yönünde karar verilmiştir.
Böylelikle, bir kişinin ileride resmi nikah kıyılacağı vaadiyle dini nikaha ikna edilmesi ancak vaat edilen resmi nikahın kıyılmaması halinde, imam nikahlı eşin manevi olarak zarar gördüğü kabul edilmektedir.
Ayrıca Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, vermiş bulunduğu 1997/4-690 Esas, 1997/893 Karar sayılı ve 05.11.1997 tarihli kararda Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nce bir başka dosyada verilmiş bulunan ve imam nikahlı eşe manevi tazminat hakkı tanınamayacağını öngören kararı bozmuş ve bu hakkın davacı tarafa sağlanması gerektiği yönünde hüküm kurmuştur.
Görüldüğü üzere, her ne kadar imam nikahlı eşin manevi tazminat istemi konusu hukukumuzda da son derece tartışmalı bir halde bulunuyor ve Yargıtay’ın konuyla ilgili içtihadı çelişkiler gösteriyor olsa da; yukarıda zikredilmiş bulunan içtihat örnekleri çerçevesinde böyle bir hakkın hukukumuzda imam nikahlı eşe tanınmakta olduğundan bahsetmenin mümkün olduğu kanısına varmak gerekmektedir.
Merhaba. Benim 2,5 yıllık imam nikahlı eşim eski eşini yanına almış. Nikahlı olduğumuz süre içersinde maddi manevi çok zarara uğratıldım, eski eşi de kendisi de boşanma sürecindelerdi boşanacaklardi ama şu an durum ne bilmiyorum. İkisi de bana asla bir araya gelemeyen eklerini söyleyip durmuşlardi, yalanlarınin bedellerini ben ödedim. Ortak evimize zorla el konuldu yeni bir hayat kurmak zorunda kaldım ve çok zor zamanlar yaşadım. İşimden tazminatsız çıkarıldım tarafından, evime duzenime zorbalıkla kendileri yerleştiler. Şimdi üzerime yapılan borçlar ödenmiyor ve herkes hayatını yaşıyor. Bütün bunlar yanlarına mı kalacak? Ne yapabilirim? Bir de çocuğum var yaptıklarını aklım almıyor Çok hakkımız yendi kabul edemiyorum! Yapabileceğim birşeyler olmalı!
ben4 aylık imam nikahlı evliyim eşim ve ailesibana iftira ati bende ayrıldım ama bütün herşeyim onlarda kaldı vermiyorlar bu durumda ne yapmalıyım nasıl bir yol izlemeliyim bana yardımcı olun
Merhaba ben yabanciyim Türk adamla imam nikahla evliyim 8 yıldır müşterek 2 çocuğumuz var ayrılmak istyoruz bu durumda nafaka davası açabilirmiyim çocuklar kime verlcek adam tehdit ediyor alcak diye lütfen cvp bekliyorum
Merhaba mesajıma cevap vermenizi rica ediyorum ben üç yıllık imam nikahlı evliyim eşim eski eşi ile üç buçuk yıllık çekişmeli davalıklar en son karar çıktı boşanma gerçekleşti ama bu seferde istinaf mahkemesine gitti dosya benim sorum eşim vefat durumunda benim herhangi bir hak sahibi olabiliyor muyum eşimin de 4 çocuğu var mal varlığımız da davalardan dolayı da başkaların adına tşk ederim iyi geceler
Merhabalar benim ablamın üç çocuğu var ve imam nikahlı resmi nikahı yok. Çocukların ikisi okul çağında 12,10 yaşlarında en küçüğü ise 4-5 yaşında. Ablam her ne kadar diretse de eşi olacak kişi resmi nikah yapmadı ve şimdi de çocukları vermeyip ablamı boşadığını söylüyor. Ablam da haliyle çocuklarım olmadan olmaz diyor. Biz dava açmayı düşünüyoruz bildiğim kadarıyla çocuklar anneye verilecek imam nikahlı olduğu için ancak tazminat alabilir miyiz sizce? Bu konuda fikir beyanınıza ihtiyacım var o doğrultuda hareket edeceğim. Çok teşekkürler bilgileriniz için.
Imam nikahli erkek aldığı dairelerin tapusunu arabaların ruhsatını imam nikahli eşinin üstüne yaptığı halde ve babasinin bakur aylığını aldığı halde hakkı olan dairelerini arabasını alabilirmi ve devlete ceza odeyebilirmi bakır aylığı almaktan