
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının yahut üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Yoğun emek ve zaman harcanarak oluşturulan internet sitesi tasarımı ve grafiklerinin “endüstriyel tasarım” olarak değerlendirilmeleri mümkün olabileceğinden SMK kapsamında sağlanan haklar çerçevesinde korunmaları gündeme gelebilir. İnternet sitesinin içeriği ise 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)’nun m. 6/11 uyarınca işlenme eser olarak kabul edilecektir. Yazımızda izah edeceğimiz şartlar mevcutsa, izinsiz şekilde web site tasarımlarının kopyalanması veya site içerik kopyalamalarına karşı, internet sitesinin tescili ve korunması mümkün olabilmektedir.
Yazı İçeriği
1. İnternet Sitesindeki Grafik Tasarımı ve Diğer Tasarımların Hukuki Niteliği
2. İnternet Sitesindeki Grafik Tasarımı ve Diğer Tasarımların Tescili ve Tescilin Sağladığı Haklar
3. İnternet Sitesinin İçerik Kısmının Hukuki Niteliği
4. İnternet Sitesinin İçerik Kısmının Tescili ve Korunması
5. İnternet Sitesinin İçerik Kısmı Üzerinde Sahibinin Manevi Hakları
6. İnternet Sitelerinin İçerik Kısmı Üzerinde Sahibinin Mali Hakları
Tasarımın 6769 sayılı SMK’da sağlanan haklar kapsamında korunabilmesi için yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması gibi birtakım şartların varlığı aranır. Keza tasarımın, sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı kamuya sunulması da koruma altına alınabilmesi için aranan şartlardandır. Yazımızın başında ifade edildiği üzere, internet sitesinin grafikleri tasarım olarak kabul edilecek ve SMK kapsamında korunacaktır. İnternet sitesinin içerisinde yer alan makale ve diğer içerikler ise eser olarak kabul edilecek ve FSEK kapsamında korunmadan faydalanabilecektir.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)‘na göre eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleridir. Bu tanımdan yola çıkarak bir fikir mahsulünün FSEK kapsamında korunabilmesi için iki şart olduğu görülmektedir. Birincisi objektif şarttır. Bu şart, bir fikir mahsulünün kanunda sayılan dört eser tipinden mutlaka birinin kapsamına girebilmesidir. İkinci şart ise sübjektif şart olarak nitelendirilmekte olan, fikir mahsulünün sahibinin hususiyetini taşıması şartıdır. Bu iki şartı da sağlayan bir fikir mahsulü FSEK’ya göre eser sayılacak ve koruma altına alınacaktır. Diğer taraftan, internet sitesinde yer alan grafik tasarımlarının ve diğer tasarımların kanunda sayılan dört eser tipinden birine girmemeleri durumunda, FSEK kapsamında korunmaları mümkün değildir.
İnternet sitelerinin, makale, blog yazısı gibi FSEK kapsamındaki içerikleri hariç tutulacak olursa, sitede birtakım grafik tasarımlarına yer verilmesi halinde endüstriyel tasarım olarak değerlendirilmeleri mümkündür. Bu şartlar altında, grafik tasarımları açısından endüstriyel tasarım niteliğine sahip olduğu kabul edilen internet sitelerinin SMK kapsamında tescil edilerek koruma altına alınmaları söz konusu olabilir. Zira, tasarım sadece sanatın değil aynı zamanda endüstrinin de bir parçası olup endüstriye hizmet eden tasarımlara da aynı şekilde koruma sağlanmaktadır. Nitekim SMK m.55 uyarınca tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının yahut üzerindeki süslemenin çizgi, sekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
Görüleceği üzere internet sitesinde yer alan grafikler ve diğer tasarımlar, Sınai Mülkiyet Kanunu m.55’te tanımlanan tasarımın bütün şartlarına haizdir. Bu sebeple internet sitesinde yer alan grafiklerin bu kanun uyarınca tescil edilebilmeleri mümkündür.
Tasarım tescil başvurusunda bulunmak isteyen kişi ve kurumlar Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurmalıdırlar. Başvuru işlemi şahsen veya posta kanalıyla gerçekleştirilebileceği gibi internet ortamında elektronik imza kullanılarak da yapılabilir.
Tescil ettirilen tasarımın koruması, başvuru tarihinden itibaren başlamaktadır ve 5 yıl boyunca devam etmektedir. Koruma süresinin toplamda 25 yıllık koruma süresine ulaşılana kadar 5’er yıllık dönemler halinde yenilenmesi mümkündür. Tasarım sahibi, tescil ile beraber, tescile konu tasarımı üçüncü kişilere devredebilir, lisans sözleşmesine konu edebilir ve/veya miras bırakabilir. Diğer taraftan, tasarımın tescili, başvuru sahiplerine sadece kendi ulusal sınırlarında geçerli bir koruma sunmaktadır. Bununla beraber, SMK m.69/2’de tescilsiz tasarımlara ilişkin de korumanın söz konusu olduğu açıkça düzenlenmiştir. İlgili madde uyarınca, tescilsiz tasarımlar kamuya sunulduğundan itibaren üç yıldır ve Türk Patent ve Marka Kurumu’na tescil başvurusu yapılmaksızın koruma altındadır. Bununla beraber, tescil edilmeyen tasarımın koruma kapsamı, tescil edilen tasarımlara oranla sınırlı olup bu sınırlar SMK m.59/2’de düzenlenmiştir. Buna göre, tescilsiz tasarımın sahibi, ancak ve ancak korunan tasarımın aynısının veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kopyalanarak alınması halinde engelleme hakkına sahiptir. Başka bir ifadeyle tescilsiz koruma sadece taklide karşı sağlanacak olup habersizce geliştirilen tasarımlar ise kopyalama olarak değerlendirilemeyecektir.
Diğer taraftan, tasarımın tescili, korunması, sona ermesi, devredilmesi, tasarım hakkının ihlali durumunda başvurulabilecek hukuki yollar gibi hususların tamamı 6769 sayılı SMK m.55-81 arasında düzenlemiştir.
İnternet sitesinde yer alan makale, yazı gibi içeriklerin FSEK m.6/11 uyarınca “eser” olarak kabulü mümkün olabilmektedir Zira ilgili mevzuat hükmünde açıkça “belli bir maksada göre ve hususi plan dâhilinde verilerin ve materyallerin seçilip derlenmesi sonucu ortaya çıkan ve bir araç ile okunabilir veya diğer veri tabanları eser sayılır.” düzenlemesi mevcuttur. Dolayısıyla, internet sitesindeki bilgisayar programı, edebiyat eserleri, makale, şiir, müzik, güzel sanat çalışmaları gibi oluşturulan içerik FSEK tarafından eser kapsamında kabul edilip, korunmaktadır.
FSEK kapsamında eser olarak kabul edilen internet sitesi içeriğinin, tescil edilmesi mümkün değildir. Buna rağmen, FSEK’in sağladığı korumalardan faydalanılabilmektedir. Bu noktada, korumadan faydalanacak kişinin doğru şekilde belirlenmesi son derece önemlidir. İnternet sitesinin sayfasında yayınlanan içeriğin site sahibine ait olması halinde herhangi bir sorun oluşmayacaktır. Ne var ki, günümüzde internet sitelerinin profesyonel web tasarım firmalarına yaptırıldığı örnekler gittikçe yaygınlaştığından, koruma sahibinin tespiti git gide zorlaşmaktadır.
İnternet sitelerinin web tasarımcısı niteliğindeki 3.kişilere yaptırılması durumunda, site tasarım ve içeriğine ilişkin fikri hakların, yazılı bir sözleşme ile internet sitesi sahibine devri yapılmalıdır. Aksi halde siteyi hazırlayan kişi ve/veya firma, ürettiği bu eserin sahibi olacaktır.
Site içeriğinde yer alan, bilgisayar programı, makale, şiir, resim, müzik gibi unsurlar eser niteliğinde olduğundan, eserin başka kişilerce kullanılabilmesi için eser sahibinden yazılı izin alınmalıdır.
Bununla beraber, internet sitelerinde paylaşılan içerik özgün olmalıdır. İçerikte kopyala-yapıştır şeklinde başka eserlerden intihal olması halinde FSEK’te yer alan yaptırımların uygulanması mümkündür.
FSEK, eser sahibinin haklarını mali ve manevi haklar olmak üzere iki kategoriye ayırmıştır. Eser sahibinin, FSEK kapsamında sahip olduğu manevi haklar;
Örneğin, yazılan bir yazının internet sitesinde paylaşılması umuma bir arzdır. Eser sahibi umuma arz ettikten sonra dahi üçüncü kişilere yetki verme hakkına sahiptir. Eğer eser, sahibinin onayı alınmaksızın internet ortamında yayınlanır ise, izinsiz yayınlayan kişinin yaptırımla karşı karşıya kalması mümkündür. Yine Facebook, Twitter, Youtube gibi sosyal medya üzerindeki paylaşımların sadece içeriğe bağlantı verilerek gerçekleştirilmesi gerekir. Aksi durumlarda, içeriğin kopyalanıp yapıştırılması dahi ihlal oluşturabilmektedir.
Diğer taraftan, FSEK kapsamında, eser sahibine tanınan işbu manevi haklar süreye tabi değildir.
Eser sahibinin, eseri işlemek, çoğaltmak, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle mali haklardan yararlanması mümkündür. Keza, eseri temsil suretiyle ve/veya kuruluşlarda yayınlanan eserlerin başka kuruluşlarca yeniden yayınlanması şeklinde de eser üzerindeki mali haklardan yararlanılması mümkündür.
FSEK m.46-47 uyarınca, eser üzerinde devletin yararlanma yetkisini kullanması ve kamuya mal etme hallerinin istisna tutulması halinde, sürenin sona ermesinden itibaren herkes mali haklardan faydalanabilir. İstisnai haller haricinde koruma süresi gerçek kişi eser sahibinin yaşadığı sürece ve ölümünden itibaren 70 yıldır.
Eser sahibinin, eser üzerindeki hakları ve bu hakların devredilmesi hususunda detaylı bilgi için “Eser Sahibinin Hakları, Hakkın Korunması ve Devri”; mali ve manevi hakları ihlal edilen eser sahibinin başvurabileceği hukuki yollar hakkında detaylı bilgi için ise “FSEK Kapsamında Eser Sahibi Tarafından Açılabilecek Davalar” başlıklı yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ HAKKINDA
“AYDINLATMA METNİ”
İnternet sitemizi kullanmanız dolayısıyla, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında birtakım verilerinizin toplanması, saklanması, işlenmesi, aktarılması ve KVKK kapsamına dahil başkaca işlemlerin detayı ve amacı hakkında, veri sorumlusu olarak sizleri bilgilendirmek isteriz.
Genel Bilgiler
İlgili mevzuata göre, “kişisel veri” kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgidir. “Özel nitelikli kişisel veri” ise kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileridir. İşbu Aydınlatma Metninde, özel ve/veya genel nitelikli olma ayrımı yapılmaksızın, her neviden veri için “Kişisel Veri” ifadesi kullanılacak olup durumun gereğine göre özel nitelikli kişisel verilerin de bu ifade kapsamına dahil edilebileceğini belirtmek isteriz. Keza, internet sitemizi kullanırken size daha efektif hizmet sağlayabilmek adına çerezler, web işaretçileri ve benzeri uygulamaları da kullanabilmekteyiz. Çerez kullanımının durdurulmasını tarayıcı ayarlarınızı değiştirerek her zaman sağlayabilirsiniz. Çerez kullanımının durdurulması, internet sitemizdeki bazı fonksiyonların kullanımını sınırlandırabilecektir.
Kişisel veriler toplandıktan sonra silme, yok etme ya da anonim hale getirme işlemlerine kadar olan süreçte gerçekleştirilen elde etme, kaydetme, depolama, muhafaza etme, değiştirme, yeniden düzenleme, açıklama, aktarılma, sınıflandırılma ya da kullanılmasını engelleme ve sair kapsamda veriler üzerinden gerçekleştirilen her türlü işlem ise KVKK kapsamında “kişisel verilerin işlenmesi“ olarak değerlendirilmektedir.
Kişisel veri veya özel nitelikli kişisel veri tanımına uygun bilgilerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu (Veri Sorumlusu) olarak bizimle paylaşmanız durumunda, onay kutucuğunu işaretleyerek bu verilerinizin işlenmesi için açık rıza verdiğinizi belirtmek isteriz.
Kişisel Verilerin Toplanması ve Hukuki Sebepleri
İnternet sitemizi kullanırken birtakım kişisel verilerinizi, Veri Sorumlusu sıfatımız ile bizimle paylaşmanızı talep edebilmekteyiz. İşbu kişisel verileriniz fiziksel olarak sözlü veya yazılı şekilde toplanabileceği gibi, elektronik ortamda da toplanabilir. Keza, kişisel verileriniz, Veri Sorumlusu sıfatıyla doğrudan tarafımızca toplanabileceği gibi, Veri Sorumlusu adına veri işleyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından veya ifa ettiğimiz iş ve hizmetin bir gereği olarak destek aldığımız ulusal/uluslararası kişi ve kuruluşlar ile diğer 3.kişiler tarafından, sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, internet sitemiz, blog mesajları, iletişim formları, iş/staj ve sair başvuru formları, bilgi formları, video konferans ve/veya online hukuki danışmanlık hizmeti esnasında kaydedilebilen ses ve/veya video kayıtları, telefon görüşmesi ve/veya telekonferans esnasında kaydedilebilen ses kayıtları, kısa mesajlar, WhatsApp, sosyal medya vs kanallarıyla gerçekleştirilenler başta olmak üzere her türlü iletişim kanalları aracılığı ile toplanabilmektedir. Bu verileriniz elektronik ya da internet tabanlı araçlar ve sair vasıtalar kullanılarak otomatik yöntemlerle elde edilebildiği gibi, tarafımıza sunduğunuz formlar, sözleşmeler, bildirimler, adli veya idari merci kararları gibi yöntemlerle de elde edilebilmektedir.
Kişisel Verilerin İşlenme Amacı ve Aktarımı
Kişisel verileriniz, yürürlükteki ilgili mevzuat uyarınca, hukuka, iyi niyet ve dürüstlük kurallarına uygun, doğru ve güncel olarak, belirli, açık ve meşru amaçlarla ve bu amaçlarla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmekte olup ilgili mevzuatta öngörülen ve işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmektedir.
KVKK uyarınca, Veri Sorumlusu olarak bizimle paylaşmış olduğunuz kişisel verileriniz, yerine getirmekte olduğumuz her türlü hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile gerektiğinde işe/staja alım süreçleriyle bağlantılı ve ölçülü olarak söz konusu hizmetlerden faydalanmanız, hak ve menfaatlerinizin korunması ve sair amaçlar ile KVKK ve yasal düzenlemelere uygun olarak işlenebilecek, hizmetlerimiz kapsamında ve ilgili mevzuata uygun olarak UYAP sistemi başta olmak üzere, adli, idari vb. kurumlara ve/veya yetkili kıldıkları kişi ya da merciler ile somut olayın şartlarına göre yurtdışında olup olmamasından bağımsız olarak ilgili üçüncü kişi ve kurumlara aktarılabilecek ve ilgili mevzuatta belirlenen süreler boyunca saklanıp gerekli işlemlere tabi tutulabilecektir.
Ağ Sunucusu Veri Günlüğü
İnternet sitemize giriş yapmanızın kaçınılmaz bir sonucu olarak, veri günlüğü olarak tanımlanan ve aşağıda listelenmiş olan verileriniz, ağ tarayıcınız tarafından internet sunucumuza otomatik olarak aktarılmakta ve onayınız aranmaksızın veri günlüğü kayıtlarına kaydedilmektedir:
Veri günlüğü internet sitemizin sizin için daha kullanışlı hale getirilebilmesi amacıyla istatistiki bilgi sağlamak için kullanılmakta olup, takiben derhal silinir.
Kişisel Verilerin Güvenliğinin Sağlanması İçin Alınan Tedbirler
6698 Sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanun’un ilgili maddesine uygun olarak, kişisel veri güvenliğinizin sağlanması için hukuka aykırı olarak işlenmelerini ve erişilmelerini önlemek ve muhafazalarının sağlamak amacıyla gerekli teknik ve idari tedbirler Veri Sorumlusu olarak tarafımızca alınmaktadır.
Veri Sahibinin Hakları
Kişisel veri sahipleri KVKK uyarınca aşağıda yer alan haklara sahiptir:
Yukarıda belirtilen hakların kullanımıyla veya genel olarak Aydınlatma Metnimizle alakalı daha detaylı bilgi talepleriniz için “İletişim” sayfamızdan ulaşılabileceğiniz “İletişim Formu” aracılığıyla veya ıslak imzalı olarak “Esentepe Mah. Eser İş Merkezi B Blok Kat:8 No:63 Şişli/İstanbul/Türkiye” adresine ulaştırmanız ya da info@kulacoglu.av.tr e-posta adresine konu kısmında “Kişisel Veri Bilgi Talebi” ifadesi ile iletebilirsiniz.
Kişisel veri sahipleri olarak, haklarınıza ilişkin taleplerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na yukarıdaki şekillerde iletmeniz durumunda talebiniz, niteliğine göre en kısa sürede sonuçlandıracaktır. İlgili işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nca belirlenen tarifedeki ücret, Kulaçoğlu Hukuk Bürosu olarak tarafınızdan tahsil edilecektir.