İnternet Suçları ve Cezaları

İnternet suçları, yani siber suçlar, Türk Ceza Kanunu (TCK)’nun “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında yer alan 243. ve 246. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Teknoloji ve bilgisayar sistemlerinin gelişip, değişmesiyle birlikte ortaya çıkan bu suç tipi, bilgisayar sistemleri kullanılarak işlenmiş olan suçları ifade etmektedir. Bilişim sisteminin kapsamına, internet kullanımları ve uygulamalar, bilgisayarlar, cep telefonları, tabletler hatta POS cihazları gibi elektronik aletler dahildir. Uygulamada, “bilişim suçları”, “elektronik suçlar”, “internet suçları” gibi şekillerde de anılan bu suçlar, TCK’da aşağıdaki başlıklar altında düzenlenmiştir.

Yazı İçeriği
1. Bilişim Sistemine Girme Suçu
2. Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek veya Değiştirmek
3. Banka ve Kredi Kartlarını Kötüye Kullanmak
4. İnternet Suçlarının Tespiti
5. İnternet Suçlarında Zamanaşımı ve Şikayet Süresi

Bilişim sektörünün günbegün gelişerek yaygınlaşmasının negatif sonuçlarından biri olarak, pek çok kişinin mağduriyetine yol açan siber suçlar denen bir kavram ortaya çıkmıştır. Günümüzde çok küçük yaşta internet, cep telefonu ve bilgisayarlarla tanışan çocuklar, eğitimsiz ve bilinçsiz kullanım sonucunda, sıklıkla bu suçların mağduru veya faili haline gelebilmektedirler. Global çapta sınır tanımaksızın işlenebilen bu suçlar, çok çeşitli suretlerde ortaya çıkabilir.

1. Bilişim Sistemine Girme Suçu

Siber suçların belki de en yaygını ve en çok işleneni sayılan “bilişim sistemine girme suçu” birçok farklı şekilde yapılabilmektedir. Sanılanın aksine, bu suçun işlenebilmesi için, mağdurun bilgisayarının kötü niyetli kişilerce fiziken ele geçirilmesi şart değildir. Bu suç, mağdurun izni olmadan sosyal medya hesabı yahut mail adresi gibi internet üzerinden girilebilecek hesaplarına, güvenlik önlemlerini ekarte ederek giriş yapılması şeklinde oluşur. Farklı şekillerde gerçekleştirilebilen ve en nihayetinde kişisel hesaplara bir başkasının erişmesi şeklindeki bu eylemin suç teşkil etmemesi için geçerli olabilecek tek uygunluk nedeni, mağdurun rızasıdır.

Bahsi geçen eylemi gerçekleştiren kimseye 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Bu fiilin, bedeli karşılığında yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında indirilir. Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, uygulanacak ceza, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası olacaktır.

2. Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek veya Değiştirmek

Türk Ceza Kanunu madde 244’te düzenlenen bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu, seçimlik hareketli suçlardandır. Söz konusu seçimlik hareketler;

• Verileri yok etme veya değiştirme,
• Sistemi engelleme veya erişilemez kılma,
• Sitemi bozmadır.

Bir bilişim sistemini engelleyen veya bozan kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme veya erişilmez kılma suçunun cezasıysa altı aydan üç yıla kadar hapistir. Keza, mevzuatımızda, sisteme veri yerleştirme yahut var olan verileri başka bir yere gönderme suçu için de altı aydan üç yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.

Ayrıca bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi hali, suçun nitelikli halini oluşturur. Bu durumda, verilecek ceza yarı oranında arttırılır.

Mevzuatımızda, bu suç kapsamındaki fiiller işlenerek kendisinin veya başkasının yararına haksız çıkar sağlanmakla beraber, bu fiillerin başka suç oluşturmaması hâli için ayrı bir ceza öngörülmüştür. Bu durumda, faile verilecek ceza iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası olacaktır.

3. Banka ve Kredi Kartlarını Kötüye Kullanmak

Başkasına ait banka veya kredi kartını, bir şekilde ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa cezalandırılabilecektir. Bu suçun oluşması için, kart sahibinin veya kartın ulaştırılması gereken kişinin izni ve rızası olmaksızın kartın kullanılarak yahut kullandırılarak yarar sağlanmış olması gerekir. Bu eylemlerin karşılığı olarak TCK m.245/1’de düzenlenen ceza, üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ve beş bin güne kadar adlî para cezasıdır.

Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi hakkında uygulanacak ceza, TCK m.245/2’de düzenlenmiştir. Bu suç için mevzuatımızda öngörülen ceza, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezasıdır.

Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi de suç işlemiş sayılmaktadır. Bu eylem, daha ağır cezayı gerektiren başka suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.

4. İnternet Suçlarının Tespiti

Bilişim suçları, alışılagelmiş ceza sorgulamaları ve tespit yöntemlerinden ayrılmaktadır. Öncelikle internet suçlarının tespiti için yardım alınması gereken yazılım kuruluşları mevcuttur. Bunlardan birisi Microsoft Corporation’dır. Tespiti istenilen suça bağlı olarak IP adresi tespit edilir ardından, kendi IP adresi olduğu anlaşılan şüphelinin bilgisayarına el konulur ve inceleme başlatılır. Yalnızca teknolojik inceleme suretiyle değil, tanık dinlemesi ve diğer sair delillerle de suç tespit edilebilir.

5. İnternet Suçlarında Zamanaşımı ve Şikayet Süresi

Bilişim suçları savcılığın re’sen soruşturma yükümlü olduğu bir alandır. Mağdur şikayette bulunmasa dahi, savcılık soruşturmakla yükümlü olmakla birlikte şikayetten feragat edilme dahi söz konusu feragat davanın düşmesine sebebiyet vermemektedir. Türk Ceza Kanununa göre en basit suçun zamanaşımı süresi 8 yıldır. Dava süresinin geçmesinden sonra ihbarda bulunulamaz.

Mevzuatımızda, bilişim alanında suçlar olarak tanımlanan ve yukarıda açıklanan fiillerin dışında bilişim sistemlerinin araç olarak kullanıldığı birçok farklı suç tipi öngörülmüştür. Örneğin, hakaret, tehdit, cinsel taciz, şantaj, hırsızlık, dolandırıcılık, müstehcenlik, özel hayatın gizliliğini ihlal suçları bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılabildiği suçlardandır. Elbette bu suçların temel halini siber suçlar oluşturmamaktadır. Ancak bu suçların, bilişim sistemleri kullanılmak suretiyle işlenmesi halinde, bilişim sistemleri suç işleme aracı olarak kullanılmış sayılır. Diğer taraftan, bilişim sistemleri suretiyle hırsızlık ve dolandırıcılık suçlarının işlenmesi ise, bu suçların nitelikli halini oluşturmaktadır.