Disiplin Fransızca kökenli bir kelime olup, düzen, yöntem, yol, yordam anlamına gelmektedir. Disiplin cezası ise, öğrencilerin kurum/okul düzenine aykırı davranış sergilemeleri halinde muhatap oldukları yaptırımlardır. Bu haliyle hatalı ve kural dışı davranışların cezalandırılması olarak değerlendirilebilir. Disiplin cezası verilmesindeki temel yaklaşım “caydırıcılık” olup, verilen cezanın örnek teşkil etmesi suretiyle, benzeri davranışların önüne geçilmesini amaçlamaktadır.
Kuralların ve kural ihlallerin değerlendirilmesi, teknik bilgi ve tecrübe gerektirmekte olup, disiplin soruşturmasını yürüten makamların, ceza tayininde aşırıya kaçmaları yada gereksiz cezalar vermeleri, uygulamada sıklıkla görülmektedir. Aşırıya kaçmış yada tamamen haksız şekilde verilmiş cezalarında düzeni bozacağı tartışmasız olup, iptal edilmeleri zorunludur.
Genel Olarak
Yükseköğretim kurumlarında, öğrencilere verilecek disiplin cezalarının, Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliğine uygun olması gerekmektedir. Söz konusu yönetmeliğe aykırı olarak verilen disiplin cezalarının iptali, yine yönetmelikte belirtilen sürelerde ilgili mercilerden talep edilebilir.
Disiplin Cezaları ve Disiplin Cezalarını Gerektiren Disiplin Suçları
Söz konusu yönetmelikte, disiplin cezaları ve disiplin cezalarını gerektiren disiplin suçları ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Disiplin cezaları;
- Uyarma cezası,
- Kınama cezası,
- Yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma cezası,
- Yükseköğretim kurumundan bir yarıyıl için uzaklaştırma cezası,
- Yükseköğretim kurumundan iki yarıyıl için uzaklaştırma cezası,
- Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezası
olarak düzenlenmiştir. Söz konusu yönetmelik bu cezaları gerektiren disiplin suçlarını da ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Bununla birlikte yönetmelikte öngörülmemiş disiplin suçları ile ilgili olarak da düzenleme yapılmış olup, yükseköğretim kurumundan uzaklaştırma ve çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçları dışında, uyarma ve kınama cezası verilmesini gerektiren eylemlere nitelik ve ağırlıkları itibarıyla benzer eylemlerde bulunanlara da, aynı türden disiplin cezalarının verileceği ifade edilmiştir. Ayrıca, disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir eylemin tekrar edilmesi durumunda bir derece ağır ceza uygulanacağı ancak bu durumda yükseköğretim kurumundan çıkarma cezası verilemeyeceği de düzenlenmiştir.
Soruşturmaya Ne Zaman Başlanmalı?
Yönetmelikte bahsedilen disiplin suçu niteliğindeki eylemleri işleyen öğrenciler hakkında, bu eylemlerin işlendiğinin, soruşturma açmaya yetkili amirlerce öğrenildiği tarihten itibaren;
- Uyarma, kınama, yükseköğretim kurumundan bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma cezalarında bir ay içinde,
- Yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl için uzaklaştırma ile yükseköğretim kurumundan çıkarma cezalarında üç ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde, disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrayacaktır.
Ayrıca disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlendiği tarihten itibaren, en geç iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde, disiplin cezası verme yetkisi de zamanaşımına uğrayacaktır. Ancak, disiplin amir veya kurulunun, bir adli yargı hükmüne ihtiyaç duyduğu hallerde; zamanaşımı süresi, adli yargı hükmünün kesinleştiği günden itibaren başlar.
Savunma Hakkı
Soruşturma aşamasındaki önemli hususlardan biri de, hakkında disiplin soruşturması açılan öğrenciye verilecek olan savunma hakkıdır. Öğrenciye isnat edilen suçun neden ibaret olduğu, savunmasını yapacağı tarihten en az yedi gün önce yazılı olarak bildirilmelidir. Bu yazıda; öğrenciden belirtilen gün, saat ve yerde savunmasını yapmak üzere hazır bulunması istenilir. Öğrenciye gönderilecek davetiyede; çağrıya özürsüz olduğu halde uymadığı veya özrünü zamanında bildirmediği takdirde, savunmadan vazgeçmiş sayılacağı ve hakkındaki diğer delillere dayanılarak gerekli kararın verileceği belirtilmelidir. Savunma yapmak üzere gelen kişinin, savunmasını yazılı olarak sunmayı talep etmesi halinde kendisine üç günden az olmamak üzere süre verilebilir. Bununla birlikte soruşturma, öğrencinin kendini gereği gibi savunmasına imkan verecek şekilde yürütülmelidir.
Ceza Kovuşturması ile Disiplin Soruşturmasının Birlikte Yürütülmesi
Önemle belirtmek gerekir ki aynı olaydan dolayı, öğrenci hakkında ceza kovuşturmasının başlamış olması, disiplin soruşturmasını geciktirmeyecektir. Ayrıca öğrenci hakkında ceza kovuşturması açılmış olması, kanuna göre mahkûm olması veya olmaması disiplin cezasının verilmesine engel teşkil etmeyecektir.
Disiplin Cezasına Karar Verecek Makam
Soruşturma sonuçlandıktan sonra cezaya karar verecek makam, cezanın niteliğine göre değişkenlik gösterecektir. Uyarma, kınama ve yükseköğretim kurumlarından bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma cezaları; ilgili fakültenin dekanı, enstitü, konservatuvar, yüksekokul veya meslek yüksekokulu müdürünce verilir. Müşterek mekanlarda işlenen disiplin suçlarından dolayı uyarma, kınama ve yükseköğretim kurumlarından bir aya kadar uzaklaştırma cezası verme yetkisi ise rektöre aittir. Daha ağır yaptırımlar içeren yükseköğretim kurumundan bir veya iki yarıyıl için uzaklaştırma cezası ile yükseköğretim kurumundan çıkarma cezaları, yetkili disiplin kurulunca verilir. Fakülte, enstitü, konservatuvar, yüksekokul ve meslek yüksekokulunca yürütülen soruşturmalarda bu birimlerin yönetim kurulları, rektörlük tarafından yürütülen soruşturmalarda ise üniversite yönetim kurulu disiplin kurulu görevini yerine getirir.
Söz konusu kişi ve kurullar, disiplin cezası verirken; disiplin suçunu oluşturan eylemlerin ağırlığını, soruşturulan öğrencinin daha önce bir disiplin cezası alıp almadığını, davranış, tavır ve hareketlerini, işlediği fiil ve yaptığı hareket dolayısıyla pişmanlık duyup duymadığını dikkate alması gerekir.
Disiplin Cezasına İtiraz ve Kanun Yolu
Öğrenciye verilen disiplin cezasının, bahsedilen şartları taşımadığı düşünülüyorsa on beş gün içinde üniversite yönetim kuruluna itiraz edilebilir. İtiraz halinde, itiraz mercii olan üniversite yönetim kurulu, itirazı on beş gün içinde kesin karara bağlar. Üniversite yönetim kurulu, kararı inceleyerek, verilen cezayı aynen kabul veya reddeder. Ret halinde, disiplin kurulu veya yetkili disiplin amiri ret gerekçesini göz önünde bulundurarak itirazı karara bağlar.
Bununla birlikte, bu yönetmeliğe göre verilen cezalara karşı, itiraz hakkı kullanılmadan da, 60 günlük genel dava süresine uyarak, idari yargı yoluna başvurulabilir.
Disiplin cezasının; yönetmelikte belirtilen sebepler çerçevesinde uygulanmaması, yetkili makamlar tarafından karar verilmemesi veya gerekli sürelerde soruşturma yapılmaması gibi durumlarda mahkemelerce cezanın iptaline hükmedildiği kararlar mevcuttur. Danıştay’ın, 1990/1765 E. 1991/1335 sayılı kararı örnek olarak verilebilir.
‘..Gazi Üniversitesi Bolu Meslek Yüksekokulu Turizm Bölümü öğrencisi olan davacıya 14/11/1988 tarihinde öğrenci yurdu yemekhanesinde yapılan boykota katıldığı gerekçesiyle Bolu Meslek Yüksekokulu Yönetim Kurulunca verilen bir yarı yıl okuldan uzaklaştırma cezası aleyhine açılan dava üzerine, mahkemece, ara kararı ile getirilen işlem dosyasında mevcut belgelerin incelenmesi sonunda, davacının boykota katıldığına ilişkin kesin delil ve belgeler bulunmadığı, tersine o gün yemek yiyenler arasında bulunduğunun tespit edildiği gerekçesiyle, 1 yarıyıl okludan uzaklaştırılma cezasını iptaline ilişkin Sakarya İdare Mahkemesi kararı; Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliğinin 9. maddesi c bendi amir hükmüne uygun bulunduğundan, hukuki mesnedi bulunmayan temyiz talebinin reddi..’
Kızım hastanede stajer, yapmaması gereken çok şey var mesela yiğne yapma, ilac hazırlama v.s, buna bender çok kızıma yasak olduğu halde hemşireler tarafından hep istendi, kızım kendisine yasak olduğunu hatırlatmasına rağmen yapmıyor diye oldu primde bazı hemşireler tarafından azarlandı, bun konuyu kızım hastanenin eğitim primine şikayet etincede eğitim priminden şikayet ediyor diye azar işitti, kızım bana bu konuyu iletince bende kızıma senden ne istenirse yap sonucta sucsa bu sucu işleyen bunu senden isteyendir eğitim primiylede ders düşme ( eğitim primi kızıma böyle devam edersen kovulursun dedi), gecenlerde hemşire kızıma yiğne hazırlamasını söyledi kızım hazırlaken ampül camı elibe battı ve kızım hastanenin aciline gidip varsa icindeki camı cıkartmak istedi, sonucta dikilmesi gereken bir yarası oluştu, bunu acil nereye bildirdiyse polis gelp tutanak tutmuş, sonuc kızım hemşire ve eğitim priminden azar işitip tisiplin cezası aldı.
yapmasa suc yapsa suc birde her şeyi babana niye söylüyorsun diye yine azar işitmiş.
Burda bir suc var acapa sucu kim yapıyor, kızım sucluysa disiplin cezası kabulümdür eğer değilse kimin suc işlediğini baba yazarsanız sevinirim, uğraşacağım kimdir.
Saygılarımla
Öncelikle kızınız hakkında bir idari işlem gerçekleştirilmiş ve kızınıza disiplin cezası verilmiştir. Disiplin cezası bir idari işlem olduğu için İdari Yargılama Usulüne tabi olacaktır. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. Maddesindeki
1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.
Hükümleri gereğince üst kuruma başvurup disiplin cezasının iptalini sağlayabilirsiniz.
Eğer talebiniz üst mercii tarafında reddedilir veya süresi içerisinde cevap verilmezse İdare Mahkemesinde Disiplin Cezasının İptali Davası açabilirsiniz.
Olaya ilişkin şikayet haklarınız kızınızın takdirinde olup Başhekimlik nezdinde ve Sağlık Bakanlığının ilgili müdürlükleri nezdinde bu hakkını kullanabileceği kanaatindeyiz.
Özellikle belirtmek isteriz ki, soru ve yorumlarınıza vermiş olduğumuz cevaplar, kişisel hukuki yorum ve bilgilendirme niteliğinde olup, hak kaybına uğramamanız açısından, detaylı bilgi için avukat bir meslektaşımıza müracaat etmenizi tavsiye ederiz.
Hocam üniversitede alınan uyarı cezası okula dilekçe verilerek vs silinebilir mı?
Uyarma cezası, öğrencinin öğrencilikle ilgili davranışlarında daha dikkatli olması gerektiği hususunda yazılı olarak ikaz edilmesidir.28388 Sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’ne göre uyarma cezasını gerektiren eylemler belirtilmiştir
Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliğinin disiplin cezalarına karşı başvuru yolları başlıklı 2. Maddesine göre;
(1) Disiplin amirleri ve kurullarınca verilen disiplin cezalarına karşı on beş gün içinde üniversite yönetim kuruluna itiraz edilebilir.
(2) İtiraz halinde, itiraz merci olan üniversite yönetim kurulu, itirazı on beş gün içinde kesin olarak karara bağlar. İtiraz halinde, itiraz merci olan üniversite yönetim kurulu kararı inceleyerek verilen cezayı aynen kabul veya reddeder. Red halinde, disiplin kurulu veya yetkili disiplin amiri red gerekçesini göz önünde bulundurarak itirazı karara bağlar.
(3) Bu Yönetmeliğe göre verilen cezalara karşı, itiraz hakkı kullanılmadan da idari yargı yoluna başvurulabilir.
Siz de aldığınız disiplin cezasıyla ilgili Üniversitenize bir başvuru yaparak itiraz edebilirsiniz, itirazınız kabul edilmez veya süresinde cevap verilmezse İdare Mahkemesi’nde Disiplin Cezasının İptali Davası açabilirsiniz.
Özellikle belirtmek isteriz ki, soru ve yorumlarınıza vermiş olduğumuz cevaplar, kişisel hukuki yorum ve bilgilendirme niteliğinde olup, hak kaybına uğramamanız açısından, detaylı bilgi için avukat bir meslektaşımıza müracaat etmenizi tavsiye ederiz.
Merhaba benim çocuğuma okuldegistirme cezası verdiler bunun için gerekceleride disiplin kurulunda yazılanların hepsi ni içeriyor makas.. kavga falan ama bu sadece diğer çocukların yada bazı gördüğünü söyleyen öğretmenler in söylemesi çocuğum hiper aktif bunun içinde psikolojik destek alıyoruz bunu bildikleri için çocuğun üstüne geliyorlar bu ikinci okulu diğer okul müdürü yeni okul müdürünün arkadaşı olduğu için bütün olanları anlatmış …çocuğuma sınıf değiştirme ..kınama.. yada uzaklaştırma cezası vermek yerine değişlikliği istiyorlar itiraz hakkım varmı nasıl bir yol izlemeliyim teşekkür ederim.
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nin Disiplin cezasını gerektiren davranış ve fiiller başlıklı 164. Maddesinin 3. Fıkrasında ‘’Okul değiştirme cezasını gerektiren fiil ve davranışlar;’’ sınırlı sayıda sayılmıştır. Sayılan fiil veya davranışları gerçekleştirmeyenler hakkında OKUL DEĞİŞTİRME cezası verilemez. Eğer çocuğunuzun okul değiştirme cezası verilmesini gerektiren bir fiili veya davranışta bulunmadığını düşünüyorsanız Okul değiştirme cezası bir idari işlem olduğu için İşlemin size tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içerinde idari yargıda Disiplin Cezası Verilmesinin İptalini dava edebilirsiniz.
Özellikle belirtmek isteriz ki, soru ve yorumlarınıza vermiş olduğumuz cevaplar, kişisel hukuki yorum ve bilgilendirme niteliğinde olup, hak kaybına uğramamanız açısından, detaylı bilgi için avukat bir meslektaşımıza müracaat etmenizi tavsiye ederiz.
Merhaba oğlum lise iki öğrencisi ve kinama cezası verildi törene geç kaldığı için bu siciline izlenimi ayrıca yeni dönemde aynı okula devam ericek olup okulnakil işlemlerini yapacağız nakil olduğunda uygulanan karar silinir mi
Ortaöğretim kurumu öğrencisinin aldığı disiplin cezasının silinmesi şartları Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nin Cezaların işlenmesi, silinmesi, puan iadesi ve dosyaların saklanması başlıklı 171. Maddesinde düzenlenmiş olup okul nakli yapılması disiplin cezasının silinmesi sonucunu doğurmayacaktır. Disiplin cezası ancak ilgili maddesinin 2. Fıkrasında sayılan şekilde silinebilir.
‘’(2) (Değişik:RG-28/10/2016-29871) Ceza alan ve davranış puanı indirilmiş olan ancak davranışları olumlu yönde değişen, iyi hâlleri görülen ve olumsuz davranışları tekrarlamayan öğrencilerin durumları, okul öğrenci ödül ve disiplin kurulunca daha sonraki dönemde/dönemlerde, son sınıf öğrencileri ise ders yılı sonunda değerlendirilir. Cezalarının kaldırılması ve davranış puanlarının iadesi öngörülen öğrenciler öğretmenler kuruluna sunulur. Öğretmenler kurulunca cezası kaldırılan ve davranış puanı iade edilen öğrencilerin yeni durumları e-Okul sistemine işlenir. ‘’
Özellikle belirtmek isteriz ki, soru ve yorumlarınıza vermiş olduğumuz cevaplar, kişisel hukuki yorum ve bilgilendirme niteliğinde olup, hak kaybına uğramamanız açısından, detaylı bilgi için avukat bir meslektaşımıza müracaat etmenizi tavsiye ederiz.