Başkasına Ait Sosyal Medya Hesabına İzinsiz Girilmesi

Günümüzde, sosyal medyada ve internette var olabilmek adına kişisel verilerin dijital platformlarda paylaşılmasına sıklıkla rastlanılmaktadır. Kişisel verilen sosyal medya hesaplarında ve sair dijital platformlarda paylaşılması, bu bilgilere hukuka aykırı şekilde erişimi de mümkün kılmaktadır. Hatta sosyal medya hesabına izinsiz girilerek elde edilen bilgi ve materyaller, zaman zaman kötü niyetli kişilerce şantaj veya dolandırıcılık malzemesi olarak dahi kullanılabilmektedir. Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesinde “bilişim sistemine girme” başlığı altında suç olarak düzenlenen bu neviden hukuka aykırı eylemler hakkında çeşitli cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Bu sayede, bilişim sistemlerine duyulan güvenin ve özel hayatın gizliliğinin korunması amaçlanmıştır. Başkasına ait sosyal medya hesabına izinsiz giren kişi hakkında, Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk makamına durumu ihbar veya şikâyette bulunulabilir.

Yazı İçeriği
1. Kişisel Veri Nedir?
2. Konunun Türk Ceza Kanunu Bakımından Ele Alınması
3. Kişinin Sosyal Medya Hesabına İzinsiz Girilmesi Suç Mudur?
4. Hesabına İzinsiz Girilen Kişinin İzleyebileceği Hukuki Yollar

Sosyal medya sayesinde, dünyanın diğer ucundaki kişilerle tanışıp görüşülmesi, paylaşılan fotoğraf, video ve sair gönderilerle yeteneklerin kolayca keşfedilmesi, ürün pazarlama gibi yöntemlerle para kazanılması mümkün olmuştur. Sosyal medya aktivitelerinin artması, yarattığı bağımlılık hissinin yanında, kişisel verilerin, bizzat sahibi tarafından üçüncü kişilerin erişimine açılması gibi riskli bir eylemin, kanıksanması sonucunu doğurmuştur. Bu nedenle birçok kullanıcı, sosyal medya üzerindeki varlıklarını devam ettirebilmek adına, kişisel verilerini Facebook, Twitter, Instagram, Linkedin, Youtube ve benzeri nitelikteki dijital platformlarda paylaşmaktadırlar.

1. Kişisel Veri Nedir? Niçin Önemlidir?

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda kişisel veri; “Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır. Buna göre, kişinin adı, soyadı, doğum tarihi ve doğum yeri, telefon numarası, motorlu taşıt plakası, sosyal güvenlik numarası, pasaport numarası kişisel verilere örnek olarak verilebilir. Keza özgeçmiş, resim, görüntü ve ses kayıtları, parmak izleri, genetik bilgiler, IP adresi, e-posta adresi, cihaz kimlikleri, tercihler, etkileşimde bulunulan kişiler de bu kapsamda değerlendirilir. Bunlar gibi, aile bilgileri ve sair tüm verilere, bilişim sistemlerine hukuka aykırı müdahaleler vasıtasıyla erişim sağlanması maalesef ki mümkündür. Kişilerin hak kaybı ve mağduriyetiyle sonuçlanan bu gibi hukuka aykırılıklar, sosyal medyanın yaygınlaşmasına paralel olarak günbegün çoğalmaktadır.

Elbette, mevzuatımızda, başkalarına ait kişisel verilerin izinsiz olarak kaydedilmesi ve yayılması da bir suç olarak düzenlenmiş ve cezai yaptırımlara bağlanmıştır. Konuya ilişkin daha detaylı bilgi için “İnternet Yoluyla Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Ve Yayılması Suçu” yazımızı inceleyebilirsiniz.

2. Konunun Türk Ceza Kanunu Bakımından Ele Alınması

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 243 ile 246. maddeleri arasında bilişim alanında işlenen suçlar düzenlenmiştir. Bu bölümde şu başlıklar altında düzenlemeler mevcuttur:

• Bilişim sistemine girme.
• Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme.
• Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması.
• Yasak cihaz veya programlar.
• Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri uygulanması.

Sosyal medya hesaplarına yetkisiz erişim hali, mevzuatımızda “Bilişim sistemine girme” başlığı altında düzenlenmiştir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
Bilişim sistemine girme
Madde 243 –
(1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(4) (Ek: 24/3/2016-6698/30 md.) Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri nakillerini, sisteme girmeksizin teknik araçlarla hukuka aykırı olarak izleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

TCK m. 243. gerekçesinde, “Bilişim sistemleri”; verileri toplayıp yerleştirdikten sonra bunları otomatik işlemlere tâbi tutma olanağını veren manyetik sistemler olarak tanımlanmış ve ifade edilmiştir. Bilişim sistemlerine girme ise; bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak girmek veya orada kalmaya devam etmek fiili olarak tanımlanabilir.

Keza, mevzuatımız uyarınca suç teşkil eden bir diğer eylem de TCK m.244’te şu şekilde düzenlenmiştir:

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme
Madde 244 –
(1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur”

3. Kişinin Sosyal Medya Hesabına İzinsiz Girilmesi Suç Mudur?

“Bilişim sistemine girme” suçunun meydana gelebilmesi için, kişiye ait dijital platforma, kişinin rızası olmaksızın girilmesi yeterlidir. Başka herhangi bir olgunun veya vakıanın gerçekleşmesi gerekmeksizin, salt sahibinin rızası hilafına sisteme girilmesi dahi, bu suçun oluşması için yeterlidir. Hali hazırda yürürlükte olan yasal düzenlemeye göre, sistemde kalmaya devam edilmesi veya verilerin kullanılmamasının suçun oluşmasında hiçbir önemi yoktur.

Diğer taraftan, 2016 yılında yürürlüğe giren 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu öncesinde, “bilişim sistemine girme” suçundan bahsedebilmek için sisteme girilmesi ve sistemde kalınmaya devam edilmesi şartları aranmaktaydı. Ancak Kanunda yapılan değişiklik sonrasında, “sisteme hukuka aykırı olarak girme” ve “sistemde kalmaya devam etme” olarak iki farklı suç tipi düzenlenmiştir.  Örneğin, e-mail hesabınıza izniniz hilafına başka birinin giriş yapması, TCK m.243’ün uygulanması için yeterli olacak ve hesaba izinsiz giren kişi, sırf bu eyleminden ötürü cezalandırılabilecektir.

Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesi birinci fıkrasında bu suç tipinin basit hali düzenlenmiştir. Hüküm uyarınca bilişim sistemine izinsiz girme suçunun faili olan kimse bakımından bir yıla kadar hapis ve adli para cezasına hükmedilebilecektir.

Hükmün ikinci ve üçüncü fıkralarında ise bu suçun nitelikli halleri düzenlenmiştir. İkinci fıkraya göre, suçun, bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi durumunda, verilecek ceza yarı oranında indirilecektir. Burada bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemlere örnek olarak ücreti ödenerek kullanılan web siteleri, ücreti karşılığında abonelerin kullanımına açık olan elektronik gazeteler, elektronik kütüphaneler vb. verilebilir. Bu bahsedilen sistemlere izinsiz girilmesi halinde ise cezada indirim uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Kanun hükmünün üçüncü fıkrasında ise suçun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali düzenlenmiştir. Bilişim sistemine izinsiz girilmesi neticesinde sistemde yer alan verilerin yok olması veya değişmesi durumunda fail bakımından altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunacaktır.

Bilişim sistemine girme veya orada kalma suçu Ceza Kanunu’nda düzenlenen amaç suçların işlenmesi için araç suç olarak da karşımıza çıkabilmektedir. Örneğin, “sistemi engelleme bozma verileri yok etme veya değiştirme” suçunun işlenebilmesi için “bilişim sistemine girme” suçu, çoğu zaman, araç suç olarak işlenmektedir. Keza, bu suç ile birlikte “özel hayatın gizliliğini ihlal” ve “kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi” gibi suçların işlendiği de görülmektedir.  Örneğin, Facebook hesabınıza izinsiz girilmesi ve verileriniz alınması halinde, “bilişim sistemine girme” ve “kişisel verilerin hukuka aykırı olarak el geçirilmesi” suçları sübut bulacaktır.

4. Hesabına İzinsiz Girilen Kişinin İzleyebileceği Hukuki Yollar

Sosyal medya hesabına başkası tarafından izinsiz olarak girildiğini öğrenen kimse, Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk makamına durumu ihbar veya şikâyet edebilir. Mağdur tarafından, ihbar veya şikâyet yazılı olarak yapılabileceği gibi tutanağa geçirilmek üzere sözlü olarak da yapılabilir. Bu suçun mağduru olan kimsenin izlemesi gereken hukuki yollara ilişkin detaylı bilgi için “Bilişim Suçlarında Şikâyet Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Diğer taraftan, TCK m. 243’te düzenlenen bu suç takibi şikâyete bağlı suçlardan değildir. Yani bu suça ilişkin herhangi bir şikâyette bulunulmasa da, soruşturma ve kovuşturma işlemeleri yapılabilir.

İhbarla veya başka bir şekilde suçun işlendiğini öğrenen Cumhuriyet Savcısı tarafından gerekli araştırmalar yapılarak, kamu davası açılmasına yer olup olmadığı kararı verilir.

Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması nihayetinde, mevzuatımızda konuya ilişkin ilave önlemler ve düzenlemeler yapılmaktadır. İlgili mevzuat değişikliklerine ilişkin hukuki değerlendirmelerimiz için “Yeni Sosyal Medya Kanunu ile Getirilen Yenilikler” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.