Cinsel taciz suçu Türk Ceza Kanunu (TCK) madde 105’te düzenlemiş olup, kanun koyucu, cinsel taciz suçunun işlenebilmesi için fiziksel bir teması aramamış, mağdurun cinsel amaçlı olarak taciz edilmesini suçun oluşması için yeterli görmüştür. Bu nedenle, sosyal medya sitelerinde kişilere cinsel amaçlı olarak yazılar yazılması veyahut teklifler göderilmesi, cinsel taciz suçunun oluşması için yeterlidir. İnternet ve sosyal medya yoluyla cinsel taciz suçu, bu suçun nitelik hali olarak düzenlenmiş olup şikâyete dahi tabi tutulmamıştır.
Sosyal medya ve internet, birçok kullanıcı için normal ve kabul edilebilir bir özgürlük alanı sunuyor gibi görünse de, bu durum bazı sorunları da beraberinde getiriyor. Bu özgürlük ortamında, bazı abartılı paylaşımlar hoş karşılanıp kabul edilebilirken, taciz amacı ve kastı olmaksızın yapılan bir kısım paylaşımlar ise suç olarak nitelendirilebilmektedir. Her paylaşımın kendi platformunda değerlendirilmesi ve suç işleme niyetinin varlığının belirlenmesi özellikle, internetin özgürlük atmosferinin etkisi altında olan kişilerin mağdur olmaması açısından son derece kritik bir önem arz etmektedir.
Yazı İçeriği
İnternet ve cep telefonlarının hayatımızın her alanında hâkimiyet kurmasının doğal bir sonucu olarak, bazı suçların işleniş şekli, bu doğrultuda değişmiştir. Cinsel taciz suçu gibi herhangi bir temas gerektirmeksizin işlenebilecek suçlar artık yaygın bir şekilde sosyal medya uygulamaları üzerinden gerçekleştirilmektedir.
1. Cinsel Taciz Suçu Nedir?
Cinsel taciz suçu, Türk Ceza Kanunu (TCK)’nun 105. maddesinde düzenleme alanı bulmuştur.
TCK Madde 105/1
(1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Kanun koyucu, cinsel taciz suçunun işlenebilmesi için fiziksel bir temas aramamış, mağdurun cinsel amaçlı olarak taciz edilmesini suçun oluşması için yeterli görmüştür. Suçun maddi unsuru olarak da tanımlanan bu davranış biçimleri aşağıdaki başlıkta detaylıca izah edilecektir. Cinsel taciz suçunun oluşumu için maddi unsurun yanı sıra manevi unsur olan “amaç” şartının da gerçekleşmesi gerekmektedir.
1.1. Cinsel Taciz Suçunun Maddi Unsuru
Cinsel taciz suçunun maddi unsurunu, fiziki temas olmaksızın bireyin cinsel dokunulmazlığının ihlali niteliğinde olan her türlü davranış oluşturur. Buna göre, cinsel taciz diye nitelendirebileceğimiz davranışlar; sözle, yazıyla veya el kol hareketleriyle yahut teşhir suretiyle dahi gerçekleştirilebilir. İnternet kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak, herhangi bir temas gerekmeksizin gerçekleştirilen bu suçun oranında da belirgin bir artış meydana gelmiştir. Sosyal medya sitelerinde, kişilere, cinsel amaçlı olarak yazılar yazılması veyahut teklifler gönderilmesi, cinsel taciz suçunun oluşması için yeterli olarak kabul edilebilmektedir.
Bu noktada önemli olan, sosyal medya sitelerinde kişilerin yapmış oldukları gönderi paylaşımı, yorum veya yazışmanın hangi amaçla yapıldığıdır. Suçun manevi unsuru olarak nitelendirilen bu husus aşağıdaki başlıkta ele alınmıştır.
1.2. Cinsel Taciz Suçunun Manevi Unsuru
Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenen suçlarda suçun kasten mi yoksa taksirle mi işlendiği hususu önem arz etmektedir. Manevi unsur olarak ele alınan bu husus her suç bazında değişiklik göstermektedir. Cinsel taciz suçunun taksirle işlenmesi mümkün olmayıp ancak kasten işlenen bir suçtur. Kast unsurunun yanı sıra kanuni düzenlemeye göre cinsel taciz suçun oluşabilmesi için “cinsel amaç” bulunması gereklidir. Dolayısıyla sadece bilerek ve isteyerek (yani kasten) bir davranışı gerçekleştirmek yeterli olmayıp o davranışın suç teşkil edebilmesi cinsel bir amaçla gerçekleştirilmiş olmasına bağlıdır. Cinsel amaç olmaksızın gerçekleştirilen hareketler manevi unsur eksikliğinden suç oluşturmayacaktır.
2. Cinsel Taciz Suçunun İnternet Yoluyla İşlenmesi
İnternet kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak, cep telefonlarında yer alan mobil mesajlaşma uygulamaları ve internet ortamları cinsel taciz suçunun en çok rastlandığı alanlar haline gelmiştir.
İnternet ve sosyal medya uygulamaları, insanlara yüz yüze gerçekleştiremeyecekleri birçok eylemi anonimlik sağlayarak daha kolay bir şekilde yapma imkanı sunmaktadır. Bu sanal ortam, kimlik gizleme kolaylığıyla insanların gerçek hayatta cesaret edemeyecekleri davranışları sergileme eğilimine yol açabilmekte ve kişiler, bu ortamlarda gerçekleştirdikleri eylemlerin gerçek hayatta suç teşkil edebileceklerini düşünmeden hareket edebilmektedirler. Kanun koyucu bu tür durumları göz önünde bulundurularak, cinsel taciz suçunun telefon veya internet aracılığıyla işlenmesi durumunda cezanın daha ağır olmasını öngörmüştür.
TCK cinsel taciz suçunun internet aracılığıyla işlenmesini, cinsel taciz suçunun nitelikli bir şekli olarak düzenlemiştir.
3. Taraflar
3.1. Cinsel Taciz Suçunun Mağduru
Mağdur suçtan etkilenen kişi olarak tanımlanmakta olup cinsel taciz suçunda, mağdurun kadın veya erkek olması mümkündür. Keza, suç aynı cinste olan iki kişi arasında dahi gerçekleşebilir. Dolayısıyla mağdur bakımından cinsiyet önem arz etmemektedir.
3.2. Cinsel Taciz Suçunun Faili
Fail, suçun oluşumu için gereken fiili hareketleri gerçekleştiren yani suçu işleyen kişidir. Cinsel taciz suçunun faili bakımından özellik arz eden herhangi bir durum bulunmayıp kadın veya erkek herkesin bu suçun faili olması mümkündür.
4. Nitelikli Halleri
Cinsel taciz suçunu düzenleyen TCK madde 105 ‘in 2. fıkrasında suçun temel şekline ilave olarak suç için öngörülen cezayı artıran nitelikli haller düzenlenmiştir. Nitelikli haller şunlardır;
TCK Madde 105/2
a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
e) Teşhir suretiyle,
işlenmesi hâlinde yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise verilecek ceza bir yıldan az olamaz.
Bu haller, kanunda nitelikli hal olarak düzenlenmiş olup somut olayda bulunması halinde fail hakkında hükmedilecek ceza oranı suçun temel şeklinde verilen ceza üzerinden yarı oranında artırılarak hükmolunur.
5. Cinsel Taciz Suçunda Teşebbüs
Fail, suçun işlenmesi bakımından gereken icra hareketlerine başlamış, ancak elinde olmayan nedenlerle bu hareketler yarıda kalmış ise suça teşebbüs edilmiş olur. Cinsel taciz suçuna ise teşebbüs ancak yapılan hareketlerin kısımlara bölünebildiği takdirde mümkündür örneğin cinsel içerikli bir mektubun yazılması ancak failin elinde olmayan nedenlerle bu mektubun muhataba ulaştırılamaması halinde cinsel taciz suçuna teşebbüsten bahsedilir.
6. Cinsel Taciz Suçunda İçtima
Ceza hukukunda esas olan failin işlediği her suçtan ayrı ayrı olarak cezalandırılması iken içtima kavramı ile failin işlediği suçlardan tek bir ceza alabilmesine imkan tanınmıştır. Cinsel taciz suçunda içtima bakımından önem arz eden husus suçun “zincirleme suç” teşkil edip etmediğidir. Cinsel taciz suçunun aynı kişiye karşı birden fazla defa işlenmesi ve diğer şartların bulunması halinde zincirleme suç gündeme gelecektir.
6.1. Cinsel Taciz Suçunun Aynı Kişiye Karşı Birden Fazla Defada işlenmesi
Cinsel taciz suçunun bir kere işlenmesi mümkün olduğu gibi tekrarlı biçimde aynı kişiye karşı belirli zaman aralıklarla birden fazla kez işlenmesi de mümkündür. Son halde cinsel taciz suçunun zincirleme şeklinde işlenmesi söz konusu olur. Kişinin belirli aralıklarla telefonda cinsel içerikli mesaj atmak suretiyle mağduru rahatsız etmesi hali bu duruma örnek teşkil edecektir.
Cinsel taciz suçunu işleyen failin tekrar eden hareketlerinin zincirleme suç teşkil edebilmesi için temel bazı şartların gerçekleşmesi gerekmektedir.
Bu şartlar şunlardır:
- Cinsel taciz suçu aynı karar kapsamında işlenmelidir,
- Hepsi cinsel taciz suçu niteliğinde olmalıdır,
- Değişik zamanlarda işlenmiş olmalıdır,
- Aynı kişiye karşı işlenmiş olmalıdır,
Bu şartlarının hepsinin gerçekleşmesi halinde artık zincirleme suçtan bahsedilecektir ve fail hakkında sadece bir cezaya hükmedecek ve hükmedilen bu ceza zincirleme suç hükümlerine göre artırılacaktır.
6.2. Cinsel Tacizin Suçunun Bir Kere İşlenmesi
Cinsel taciz suçunun birden fazla kez işlendiğinden bahsedilebilmesi için failin suçu değişik zamanlarda işlemesi gereklidir. Dolayısıyla aynı zaman diliminde gerçekleştirilen cinsel taciz niteliğindeki hareketlerin hepsi tek bir suç olarak kabul edilir ve bu durumda cinsel taciz suçunun bir kere işlenmesi söz konusu olur. Örneğin failin mağdura gün içerisinde cinsel içerikli çeşitli mesajlar atması halinde ortada zincirleme suç değil tek bir cinsel taciz suçu vardır.
7. Cinsel Taciz Suçunda Zamanaşımı
Cinsel taciz suçunun temel hali olan TCK madde 105/1’de düzenlenen hali şikayete tabidir. Dolayısıyla 6 ay içinde cinsel taciz suçunun mağdur tarafından yetkili makamlara bildirilmesi gerekir.
Ancak “posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle” işlenmesi halinde nitelikli unsurların varlığı gerçeklemiş olacağından, soruşturma ve kovuşturma şikayete tabi olmayacaktır. Bu husus maddenin gerekçesinde; “cinsel taciz suçunun nitelikli unsurlarının gerçekleştiği durumlarda, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine tabi değildir.” denilmek suretiyle vurgulanmıştır. Bu sebeple dava zamanaşımı olan 8 yıllık süre içinde söz konusu dava açılabilir. Bu dava asliye ceza mahkemesinde görülür.
8. Cinsel Taciz Suçunda Soruşturma Ve Kovuşturma
Ceza yargılaması soruşturma ve kovuşturma olmak üzere iki aşamadan oluşur. Cinsel taciz suçu şikayete tabi bir suç olduğundan soruşturma ve kovuşturma aşamalarının başlayabilmesi ancak mağdurun Savcılığa şikayette bulunmasıyla mümkündür. Suçun işlendiği ihbar edilse dahi Savcı resen harekete geçmez.
8.1. Soruşturma Aşaması
Soruşturma aşamasında süreci yöneten makam Savcılıktır. Savcılık; mağdurun şikayeti üzerine harekete geçer, suçun gerçekten işlenip işlenmediğini araştırır ve delilleri toplar. Bu araştırma kapsamında Cumhuriyet Savcısı veya onun emri altındaki kolluk şüphelinin ifadesini almak üzere çağrı kağıdı gönderir. Diğer bütün delillerin de toplanmasının ardından Cumhuriyet Savcısı değerlendirme yaparak takipsizlik kararı verebilir veya suçun işlenmiş olduğuna dair yeterli suç şüphesine ulaşması halinde ise iddianame düzenler. Soruşturma evresi iddianamenin hazırlanmasıyla beraber sona erer.
8.1. Kovuşturma (Yargılama) Aşaması
Kovuşturma aşaması ise Savcılık tarafından hazırlanan iddianamenin kabul edilmesiyle başlayan ve mahkeme tarafından verilecek hükmün kesinleşmesine kadar devam eden süreçtir. Bu aşamada cinsel taciz suçunu işlediği iddia edilen şüpheli artık sanık ismini alır ve ceza mahkemesinde yargılanır.
İnternet ve sosyal medya yoluyla işlenebilecek suçlarla ilişkin olarak aşağıdaki linklerde yer alan yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
Sosyal Medya ve İnternet Yoluyla Tehdit Suçu
Sosyal Medya ve İnternet Yoluyla Hakaret Suçu
Bilişim Suçlarında Şikayet Nasıl Yapılır?
Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçmenin Sonuçları
Instagram da keşfette fenomen videosuna denk gelip yakınımı etikletdiğim de tanımadığım bi fake hesap tarafından önce yorum aracılığıyla taciz edildim ve daha sonra dm atıp bana cinsel organını ses kaydına varana kadar attı ve Instagram hesabım görünür olduğu için benimle konuşmazsan resimlerini porno sitelerinde paylaşırım yayınlarım deyip tehdit ediyor bu kişinin bende tüm yorum ve dm ekran görüntüleri var ben buna gereken dersi nasıl verebilirim nereye şikayet edebilirim lütfen yardımcı olur musunuz teşekkürler
Merhaba birisi bana ADI SOYADI sahte instagram hesabından cinsel içerikli mesajlar attı. Ama sonra hesabını kapatmış. Bu durumda IP adresinden şahıs bulunur mu?
Instagram dan taciz ediliyorum. Tehdit ediliyorum.
Çevrimiçi oyun içinde karşılıklı küfür edildi ise
Kim suçludur ve hakaret eden kişinin numara istemesi tehtidi üzerine ne yapılmalıdır?
Görüntülü sosyal medya platformunda ahlaksız teklifte bulunuldu ne yapmalıyım
Merhaba whatsapp üzerinden bir erkek bireyden durduk yere cinsel organını teşhir etmesine maruz kaldım. Nasıl bir yol izlemeliyim , yasal haklarım nelerdir ?
01.01.2020 tarihinde evimi kiraya verdim ve maddi imkansızlıktan ötürü evi satmaya karar verdim kiracımada bunu sözlü olarak söyledim kendisi istanbuldan buraya eşya taşınmacılığı için 11.000 tl masraf yaptım bunu karşılarsanız evinizi tahliye ederim dedi lakin evi tahliye etmesi yönünde bi talebim olmadı ilerleyen günlerde evi görmek isteyenler oldu bende kiracımdan ricacı oldum evi görmek isteyenler var müsait bir zaman veya tarih verebilirmisiniz diye evi tahliye edene kadar kimseye göstermem dedi kapattı telefonu bir süre aramadım ve sonrasında tekrar müşteri çıktı tekrar ricacı oldum bu seferde 12.000 bin lira para istedi ben tekrar söyledim evi tahliye edin demedim diye en sonunda yarın hesabıma 12.000 tl yi yatırın yoksa beni rahatsız ve taciz ettiğinizden dolayı dava açacağım kirada beklemeyin ödemeyeceğim yazmış whatsaptan …
Bende kontratınız devam ediyor evi tahliye etmenizi talep etmedim kiralarınızı zamanında ödemekle yükümlüsünüz aksi takdirde bende yasal yollara başvuracağım dedim kiramı ayın 5 inde göndermiş lakin dava açacağım diyor yazılı veya sözlü hiç bir şekilde tacizde bulunmadım lütfen yardımcı olurmusunuz
merhaba.
özel bir şirkette orta düzey yöneticiyim. personelimle watsap üzerinden ufak bir konuşmamız oldu ve herhangi bir cinsel içerik veya konuşma meydana gelmedi, sadece yemek ısmarlama ve şarap muhabbeti oldu ve bu sebepten dolayı beni mahkemeye vereceğini beyan etti. şarap kadehinin onu rahatsız ettiğini ve psikolojisinin bozulduğunu söyledi. bununla ilgili herhangi bir dava açma yada böyle bir dava görülürmü. cevabınız için şimdiden teşekkür ederim
Merhaba. Instagram üstünden gerçekleşen taciz mesajlarında Brezilya’da ikamet eden brezilya vatandaşı biri Türkiye’den mesaj gönderen birine herhangi bir hukuki yaptırım uygulanmasını sağlayabilir mi? Yolları nelerdir ve geçmişte örneği var mıdır acaba?
Kendim yurt dişinda yaşamaktayım ve iki yıl yakın Türkiye de yaşayan biriyle tanıştım. Maalesef bu süreç içersinde kendilerinin pikolojik başkısı ve anlaşmamak dolayı ayrıldım. Fakat bu kişi arkadaşlarıma instagram üzerinden hakkında kotu yorumlar ve kendince benim kotu biri olduğumu ispatlamak nedeni ile mesajlar atmıştır. Ve maalesef ki bu kişi ayrıldıktam bu yana halen (bu hafta) yine beni rahatsiz ediyor. Sürekli küfür edip hakkımda başka kişiler ile ilişkiye girdigimi söyluyor. Hatta daha önce benim adıma bir çok kez hesap açmıştır ve resimlerimi kullanmıştır.
Yurt dışında yaşadığım için ( Türk vatandaşıyım) bu konuda ne yapabilirim. Hukuki adımlar ve haklarım nedir?
Merabalar
Hocam ben bir müşteri temsilcisinden kibar bir şekilde ınstagram istedim bana dava açacakmış şirket.Ne yapabilirim?
Size bir sorum olacak ben evli bir bayanla konuşmamız oldu ve ister istemez konuşmalarda cinsel ilişki konuşmaları oldu ve üç dört aydır konuşmuyorum kocasına yakalandı için bu beni taciz etti oranı göster buranı göster dedi diye kocasına anlatmış halbuki ben öyle bir şey demedim ve onunla kendi isteğiyle rızasıyla konuştum şimdi de yalan söylüyor beni taciz etti diye kocası beni savcılığa şikayet edecek bu durumda ne yapmam gerekiyor ve bu şikayet neticesinde nasıl bir durumla karşı karşıya gelirim teşekkürler
Merhabalar bir fake hesap eşimi beni kızımı sürekli rahatsız ediyor aile huzurumuzu bozdu siber suçlara şikayet ettim ne zaman bulunur ve bana kim olduğu söylenir mi teşekkür ler
Merhaba bana Facebook üzerinden hiç tanımadığım birinden uygunsuz olan cinsel organ fotoğrafı atılmış ve ben şikayetçi olmak istiyorum aynı şehirde de değiliz sonuç ne olur sizce yardımcı olursanız sevinirim teşekkürler
Merhabalar. Game of sultana oyunundan ayni kişi tarafından 6 farklı suç işleyerek tacizine uğradim.kişinin oyuncu numarasına dan şikayette bulunabilir miyim?
özel ders verenlerin ve almak isteyenlerin üye olduğu bir siteden ”saatin kaç lira” diye bir mesaj aldım. Bu şahıs farklı bir ilde ben farklı bir ildeyim. Ayrıca bu sitedeki ders veren profilimde hangi lokasyonda hangi dersleri kaç liraya verdiğim açıkça yer almaktadır. Ben karşı tarafa veri vermemek için mesaja hiçbir cevap yazmadım. Fakat bu şahsın ismi, telefonu ve mesajının yer aldığı ekranın görüntüsünü aldım. Yarın karakola gidip bu görüntüyle yukarıda bahsettiğiniz madde kapsamında şikayetçi olacağım. Mesajın benim kanaatime göre açıkça kötü amaçlı. Böyle bir mesaj için karşı tarafın herhangi bir savunma hakkı olabilir mi?
Merhaba size birşey sormak istiyorum ben birisine ayaklarını yalamak istiyorum diye mesaj attım ama bu mesajda hiç bir cinsel içerik bulunmamaktadır ama karşı taraf bana dava açmış bu durumda ben hapis cezası alır mıyım yoksa hagb kararı mi alırım
Ben bi kiza sözlü tacizde bulundum fotolarini ablana gosteririm diye ama yapmadim sonra sikayet etmisler bundan ne cezasi cikar yardımcı olurmusunuz
Merhaba, bir sorum var. T****r adında bir akıllı telefon uygulaması var. Bu bir tanışma uygulaması ve 18 Yaşının altına kesinlikle kapalı olan bir uygulama. Öyle ki, doğum tarihi bilgilerinizi net bir şekile girdiğinizde eğer yaşınız yetmiyorsa, siz reşit olana kadar bir sayaç belirliyor ve aynı telefon numarasından da kabul etmiyor. Burada 17 Yaşında olup, yaşını 18 gösteren bireyler mevcut. Uygulamada yaşları belirtildiği için ve de 18 yaşının altına yasak olduğu için kimse de nüfus cüzdanlarına bakmıyor ya da sormuyor. Bu durumda, reşit olmayan bireylerin, belirtmeksizin, kendi rızalarıyla yapmış oldukları cinsel içerikli sohbetlerden reşit bireyler sorumlu tutulabilir mi?
merhaba benim sorum eşime facebook üzerinden cinsel mdj atan birinin msj larını gördüm ve eşiminde onu engelledigini ve mdj larını sildigini gördüm bunu ben şikayet etsem nereye ve ispat etmemi isterler mi? nasıl bir yol izlemeliyim??