
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
Gemi ipoteğinin sona erme sebepleri Türk Ticaret Kanunu (TTK) m. 1044 vd. hükümlerinde düzenlenmiştir. Kanunda gemi ipoteğini sona erdiren sebepler alacakla birlikte ipoteğin de düşmesi sonucunu doğuran sebepler, sadece ipoteğin düşmesi sonucunu doğuran sebepler ve mahkemece ipoteğin düşmesine karar verilmesi olarak üç başlık altında toplanmıştır. Ancak kanunda yer almayan sebeplerle de gemi ipoteğinin sona ermesi, düşmesi mümkündür. Uygulama en sık karşılaşılan örnekleri geminin kurtarılamayacak şekilde batması, geminin cebri icradan satılmasıdır. Gemi ipoteğinin sona ermesi doğrudan gemi sicilindeki ipoteğin silinmesi neden olmaz. Taraflarca gemi sicilinden ipoteğin terkini için talepte bulunulması gerekmektedir.
Yazı İçeriği
1. Alacakla Birlikte Gemi İpoteğinin Sona Erme Halleri
1.1. Alacağın Sona Ermesi
1.2. Alacaklı Borçlu Sıfatının Birleşmesi
1.3. Alacaklı Gemi Maliki Sıfatının Birleşmesi
1.4. Alacaklının Gemi Malikine Karşı Hakkının Zamanaşımına Uğraması
1.5. Birlikte Gemi İpoteğinde Maliklerden Birinin Alacaklıya Ödeme Yapması
2. Sadece Gemi İpoteğinin Sona Ermesine Sebep Olan Haller
2.1. Gemi Maliki ve İpotek Hakkı Sahibinin Anlaşması
2.2. Gemi İpoteği Hakkı Sahibinin Feragat Etmesi
2.3. Gemi İpoteğinin Süresinin Dolması
3. Gemi İpoteğinin Mahkeme Kararı ile Sona Ermesi
3.1. Alacaklının Belli Olmaması Hâlinde Mahkeme Kararı ile Gemi İpoteğinin Sona Ermesi
3.2. Gemi İpoteğine Konu Borcun Depo Edilmesi Halinde Mahkeme Kararı ile Gemi İpoteğin Sona Ermesi
4. Geminin Kurtarılamayacak Şekilde Batması veya Geminin Tamir Kabul Etmez Hale Gelmesi Sebebiyle Gemi İpoteğinin Sona Ermesi
5. Geminin İcra Yoluyla Satılması Sebebiyle Gemi İpoteğinin Sona Ermesi
Gemi İpoteği TTK m. 1014 vd. düzenlenmiş olup sicile kayıtlı bir gemi veya payı üzerinde tesis olunan; alacaklıya gemi veya payını sattırarak satış bedelinden alacağını öncelikle tahsil etme hakkı tanıyan ayni bir haktır. Gemi ipoteğinin ayni bir hak olması ve sicile tescil edilmesi sebebiyle sona ermesinde özellik arz eden durumlar vardır. Nitekim kanunda da gemi ipoteğin sona ermesi sistematik olarak düzenlenmiştir. Gemi ipoteğinin alacakla birlikte sona ermesi mümkün olduğu gibi alacak hakkından bağımsız olarak da sona ermesi mümkündür. Yine gemi ipoteğinin alacaklının belli olmaması sebebiyle on yıl beklenerek veya alacağın depo edilerek mahkeme kararıyla sona erdirilmesi de mümkündür.
TTK m. 1044-1048 maddeleri arasında hem alacağı hem de gemi ipoteğini sona erdiren sebepler düzenlenmiştir. Bunlar;
Bilindiği üzere gemi ipoteği alacağa sıkı sıkıya bağlı feri nitelikli bir teminat hakkıdır. Diğer bir anlatımla gemi ipoteğinin alacak hakkından ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Bu sebeple gemi ipoteğinin bağlı olduğu alacak hakkı ödeme veya başka bir sebeple sona ererse gemi ipoteği de sona erer. Gemi ipoteğinin alacağın ödenmesi halinde düşmesi TTK m. 1044’te düzenlenmiştir.
TTK m. 1038/6 uyarınca gemi ipoteği, ipotek ile teminat altına alınmış bir borcu ödemesi sebebiyle malik veya onun hukuki seleflerine rücu hakkına sahip gemi maliki olmayan borçluya geçer. Diğer bir ifade ile gemi maliki olmayıp borçlu olan kişi gemi ipoteğine konu borcu öderse ve gemi malikine rücu hakkı olursa gemi ipoteğinin lehtarı olur. Gemi maliki olmayan borçlu, alacağın bir kısmını öderse, gemi ipoteğinin alacaklı üzerinde kalan kısmı borçluya geçenden sıra itibarıyla önce gelir. Gemi maliki olmayan borçlu, ödeme sonucunda ipoteği iktisap eder veya aynı sebepten dolayı gemi sicilinin düzeltilmesinde menfaati bulunursa, alacaklıdan sicilin düzeltilmesi için gerekli belgeleri kendisine vermesini isteyebilir.
TTK m. 1044/2 uyarınca alacaklı ve borçlu sıfatlarının aynı kişide birleşmesi, alacağın ödenmesi hükmünde olup alacaklı ve borçlu sıfatı aynı kişide birleşirse borç sona ereceğinden gemi ipoteği de sona erecektir.
TTK m. 1045/1 uyarınca gemi ipoteği ile gemi mülkiyetinin aynı kişide birleşmesi halinde gemi ipoteği düşer. Ancak borçlunun, gemi malikinden başka bir kişi olması veya gemi ipoteğine konu alacak üzerinde bir rehin veya intifa hakkı olması durumunda gemi ipoteği devam eder. Gemi maliki ve alacaklının aynı kişi olması durumunda ipotekli geminin paraya çevrilmesini istenemez. Ayrıca bu durumda işleyecek faiz alacakları için gemi teminat oluşturmaz.
Gemi ipoteğinin sicile tescili ile ipotek ile teminat altına alınmış alacak için zamanaşımı işlemez. Ancak TTK m. 1048 uyarınca gemi ipoteği sicilden haksız dahi olsa silinmiş ise alacağın zamanaşımı süresi işlemeye devam eder. Alacağın zamanaşımı süresinin dolması halinde ipotek ve ipotek isteme hakkı düşer.
Ayrıca TTK m. 1048’de, TTK m. 1013 uyarınca kanuni ipotek hakkı olan tersanecinin sahip olduğu ipoteğin tescilini talep hakkını zamanında kullanmaması halinde alacak için zamanaşımını işleyeceği ve alacağın zamanaşımına uğraması halinde tersanecinin alacak hakkı düşeceği düzenlenmiştir.
TTK m. 1046 uyarınca birlikte gemi ipoteğinin söz konusu olduğu durumda alacaklıya ödemede bulunan gemi maliki, diğer ipotekli gemilerden birinin malikine veya onun hukuki seleflerine rücu hakkına sahip bulunduğu oranda o malikin gemisi üzerindeki ipotek hakkını kazanır. Kendi gemisi üzerindeki ipotek sona erer. TTK m 1047 uyarınca ise birlikte gemi ipoteğinde borçlu, ipotekli gemilerden yalnız birinin malikine veya onun hukuki seleflerine rücu hakkına sahip olursa, ancak bu gemi üzerindeki ipotek kendisine geçer; diğer gemiler üzerindekiler düşer.
TTK m. 1049-1051 maddeleri arasında gemi ipoteğine konu alacağı sona erdirmeyip sadece gemi üzerindeki ipoteği sona erdiren haller düzenlenmiştir. Bunlar;
İpotekli alacaklı ile gemi malikinin, ipoteğin kaldırılması hususunda anlaşmaları ve ipotek kaydının gemi sicilinden silinmesi ile ipotek sona erer. Anlaşmanın yazılı şekilde yapılması ve imzalarının noterce onaylanması gerekir. Bu anlaşma gemi sicil müdürlüğünde de yapılabilir. Bu şekilde yapılmayan ipoteğin kaldırılmasına dair anlaşma geçerli olmaz.
Ayrıca ipotek üzerinde başka birinin hakkı varsa bu kişilerin de ipoteğin kaldırılması konusunda muvafakatinin alınması gerekmektedir. Örneği alacak üzerinde rehin hakkı olan birisinin onayı olmaksızın ipoteğin kaldırılması mümkün değildir.
Gemi ipoteği, alacaklının feragati (vazgeçmesi) ve bu feragat beyanına istinaden ipoteğin gemi sicilinden terkini ile düşer. Feragat beyanının geçerli olması için feragatin imzası noterce onaylı bir senetle veya sicil müdürlüğünde yapılması gerekmektedir. İpotek üzerinde başka birinin hakkı varsa bu kişilerin de ipotekten feragat konusunda muvafakatinin alınması da gerekmektedir
Gemi ipoteği aksi kararlaştırılmadıkça süresiz olarak yapılır. Ancak gemi ipoteği konulurken bir süre kararlaştırılmış ve bu süre dolmuşsa gemi ipoteği sona erer.
TTK m. 1052’de alacaklının belli olmaması hâlinde, TTK m. 1053’te alacağın tevdii halinde gemi ipoteğin mahkeme kararı ile gemi ipoteğin sona ermesi düzenlenmiştir.
Alacaklının kim olduğu bilinmiyorsa, gemi siciline ipotekle ilgili olmak üzere yapılan son kayıttan itibaren on yıl geçtiği ve alacaklının hakkı bu süre içinde malik tarafından Türk Borçlar Kanunu’nun 154. maddesi gereğince zamanaşımını kesecek tarzda tanınmış olmadığı takdirde, alacaklı ilan yoluyla çağrılarak ipoteğin düşmesine karar verilebilir. Vadeli alacaklarda bu süre, vadenin dolmasından önce işlemeye başlamaz. Düşme kararının verilmesiyle ipotek sona erer.
Gemi maliki, alacaklının alacağını ödeme veya feshi bildirme hakkına sahip olur ve alacak tutarını, geri almak hakkından feragat ederek, alacaklının adına tevdi ederse, belli olmayan alacaklı ilan yoluyla çağrılarak ipoteğin düşmesine karar verilebilir. Faizler ancak miktarı sicile geçirilmiş ise, tevdi olunur; düşme kararının verilmesinden önceki üç yıllık dönem hariç, faiz tevdi edilmez. Alacaklı, Türk Borçlar Kanunu’nun tevdi ile ilgili hükümlerine göre daha önce hakkını almış sayılmadıkça düşme kararının verilmesi ile borç ödenmiş sayılır. Alacaklı daha önce tevdi yerine başvurmadığı takdirde, tevdi edilen bedel üzerindeki hakkı, düşme kararının verilmesinden itibaren on yıl geçmekle sona erer. Bu hâlde tevdi eden kişi, tevdi sırasında geri almak hakkından feragat etmiş olsa bile, tevdi ettiği bedeli geri alabilir.
Geminin kurtarılamayacak şekilde batması ve veya geminin tamir kabul etmez hale gelmesi sebebiyle geminin, sicilden terkin edilmesi durumunda ipotek konusu gemi ortadan kalktığı için ipotek de sona erer. Ancak TTK m. 1022 uyarınca ipotek, sigorta ve üçüncü kişiler tarafından ödenecek tazminatını da kapsayacağından sigorta tazminatı ve üçüncü kişilerce ödenecek tazminat üzerinde ipotek hakkı devam edecektir.
Cebri icra yoluyla gemi satıldığında satış bedeli alacaklılar arasından sıraya göre paylaştırılacaktır. Gemi ipoteğine konu alacağın tamamı geminin icradan satışı sonucunda elde edilen paradan karşılanmasa dahi ipotek sona erecektir.
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ HAKKINDA
“AYDINLATMA METNİ”
İnternet sitemizi kullanmanız dolayısıyla, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında birtakım verilerinizin toplanması, saklanması, işlenmesi, aktarılması ve KVKK kapsamına dahil başkaca işlemlerin detayı ve amacı hakkında, veri sorumlusu olarak sizleri bilgilendirmek isteriz.
Genel Bilgiler
İlgili mevzuata göre, “kişisel veri” kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgidir. “Özel nitelikli kişisel veri” ise kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileridir. İşbu Aydınlatma Metninde, özel ve/veya genel nitelikli olma ayrımı yapılmaksızın, her neviden veri için “Kişisel Veri” ifadesi kullanılacak olup durumun gereğine göre özel nitelikli kişisel verilerin de bu ifade kapsamına dahil edilebileceğini belirtmek isteriz. Keza, internet sitemizi kullanırken size daha efektif hizmet sağlayabilmek adına çerezler, web işaretçileri ve benzeri uygulamaları da kullanabilmekteyiz. Çerez kullanımının durdurulmasını tarayıcı ayarlarınızı değiştirerek her zaman sağlayabilirsiniz. Çerez kullanımının durdurulması, internet sitemizdeki bazı fonksiyonların kullanımını sınırlandırabilecektir.
Kişisel veriler toplandıktan sonra silme, yok etme ya da anonim hale getirme işlemlerine kadar olan süreçte gerçekleştirilen elde etme, kaydetme, depolama, muhafaza etme, değiştirme, yeniden düzenleme, açıklama, aktarılma, sınıflandırılma ya da kullanılmasını engelleme ve sair kapsamda veriler üzerinden gerçekleştirilen her türlü işlem ise KVKK kapsamında “kişisel verilerin işlenmesi“ olarak değerlendirilmektedir.
Kişisel veri veya özel nitelikli kişisel veri tanımına uygun bilgilerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu (Veri Sorumlusu) olarak bizimle paylaşmanız durumunda, onay kutucuğunu işaretleyerek bu verilerinizin işlenmesi için açık rıza verdiğinizi belirtmek isteriz.
Kişisel Verilerin Toplanması ve Hukuki Sebepleri
İnternet sitemizi kullanırken birtakım kişisel verilerinizi, Veri Sorumlusu sıfatımız ile bizimle paylaşmanızı talep edebilmekteyiz. İşbu kişisel verileriniz fiziksel olarak sözlü veya yazılı şekilde toplanabileceği gibi, elektronik ortamda da toplanabilir. Keza, kişisel verileriniz, Veri Sorumlusu sıfatıyla doğrudan tarafımızca toplanabileceği gibi, Veri Sorumlusu adına veri işleyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından veya ifa ettiğimiz iş ve hizmetin bir gereği olarak destek aldığımız ulusal/uluslararası kişi ve kuruluşlar ile diğer 3.kişiler tarafından, sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, internet sitemiz, blog mesajları, iletişim formları, iş/staj ve sair başvuru formları, bilgi formları, video konferans ve/veya online hukuki danışmanlık hizmeti esnasında kaydedilebilen ses ve/veya video kayıtları, telefon görüşmesi ve/veya telekonferans esnasında kaydedilebilen ses kayıtları, kısa mesajlar, WhatsApp, sosyal medya vs kanallarıyla gerçekleştirilenler başta olmak üzere her türlü iletişim kanalları aracılığı ile toplanabilmektedir. Bu verileriniz elektronik ya da internet tabanlı araçlar ve sair vasıtalar kullanılarak otomatik yöntemlerle elde edilebildiği gibi, tarafımıza sunduğunuz formlar, sözleşmeler, bildirimler, adli veya idari merci kararları gibi yöntemlerle de elde edilebilmektedir.
Kişisel Verilerin İşlenme Amacı ve Aktarımı
Kişisel verileriniz, yürürlükteki ilgili mevzuat uyarınca, hukuka, iyi niyet ve dürüstlük kurallarına uygun, doğru ve güncel olarak, belirli, açık ve meşru amaçlarla ve bu amaçlarla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmekte olup ilgili mevzuatta öngörülen ve işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmektedir.
KVKK uyarınca, Veri Sorumlusu olarak bizimle paylaşmış olduğunuz kişisel verileriniz, yerine getirmekte olduğumuz her türlü hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile gerektiğinde işe/staja alım süreçleriyle bağlantılı ve ölçülü olarak söz konusu hizmetlerden faydalanmanız, hak ve menfaatlerinizin korunması ve sair amaçlar ile KVKK ve yasal düzenlemelere uygun olarak işlenebilecek, hizmetlerimiz kapsamında ve ilgili mevzuata uygun olarak UYAP sistemi başta olmak üzere, adli, idari vb. kurumlara ve/veya yetkili kıldıkları kişi ya da merciler ile somut olayın şartlarına göre yurtdışında olup olmamasından bağımsız olarak ilgili üçüncü kişi ve kurumlara aktarılabilecek ve ilgili mevzuatta belirlenen süreler boyunca saklanıp gerekli işlemlere tabi tutulabilecektir.
Ağ Sunucusu Veri Günlüğü
İnternet sitemize giriş yapmanızın kaçınılmaz bir sonucu olarak, veri günlüğü olarak tanımlanan ve aşağıda listelenmiş olan verileriniz, ağ tarayıcınız tarafından internet sunucumuza otomatik olarak aktarılmakta ve onayınız aranmaksızın veri günlüğü kayıtlarına kaydedilmektedir:
Veri günlüğü internet sitemizin sizin için daha kullanışlı hale getirilebilmesi amacıyla istatistiki bilgi sağlamak için kullanılmakta olup, takiben derhal silinir.
Kişisel Verilerin Güvenliğinin Sağlanması İçin Alınan Tedbirler
6698 Sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanun’un ilgili maddesine uygun olarak, kişisel veri güvenliğinizin sağlanması için hukuka aykırı olarak işlenmelerini ve erişilmelerini önlemek ve muhafazalarının sağlamak amacıyla gerekli teknik ve idari tedbirler Veri Sorumlusu olarak tarafımızca alınmaktadır.
Veri Sahibinin Hakları
Kişisel veri sahipleri KVKK uyarınca aşağıda yer alan haklara sahiptir:
Yukarıda belirtilen hakların kullanımıyla veya genel olarak Aydınlatma Metnimizle alakalı daha detaylı bilgi talepleriniz için “İletişim” sayfamızdan ulaşılabileceğiniz “İletişim Formu” aracılığıyla veya ıslak imzalı olarak “Esentepe Mah. Eser İş Merkezi B Blok Kat:8 No:63 Şişli/İstanbul/Türkiye” adresine ulaştırmanız ya da info@kulacoglu.av.tr e-posta adresine konu kısmında “Kişisel Veri Bilgi Talebi” ifadesi ile iletebilirsiniz.
Kişisel veri sahipleri olarak, haklarınıza ilişkin taleplerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na yukarıdaki şekillerde iletmeniz durumunda talebiniz, niteliğine göre en kısa sürede sonuçlandıracaktır. İlgili işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nca belirlenen tarifedeki ücret, Kulaçoğlu Hukuk Bürosu olarak tarafınızdan tahsil edilecektir.