KORONA VİRÜSÜN KREDİ KARTI ÖDEMELERİNE ETKİSİ
KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİNİN TÜRÜ NEDİR?
Kredi kartı çıkartan kuruluş ile kredi kartı talep eden kişi arasında ortaya çıkabilecek herhangi bir durumda hangi hükümlerin uygulanması gerektiği hususunu taraflar arasında kurulmuş olan sözleşmenin türü belirlemektedir. Kredi kartı sözleşmelerinin türü ile ilgili olarak Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 22/2. Maddesi;
“Kredi kartı sözleşmeleri, faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında, ödemenin üç aydan daha uzun süre ertelenmesi veya benzer şekilde taksitle ödeme imkânı sağlanması hâlinde tüketici kredisi sözleşmesi olarak değerlendirilir.”
Diyerek, kredi kartı sözleşmelerinin tüketici kredisi sözleşmesi olarak değerlendirileceğini belirtmiştir.
KREDİ KARTI BORÇLARININ ÖDENMEMESİ veya ÖDEMELERİN GECİKMESİ
Yukarıda belirtildiği üzere kredi kartı sözleşmeleri tüketici kredisi sözleşmesi olup, kredi kartları da tüketici kredisi sınıfına girmektedirler. Dolayısı ile kredi kartı borçlarının ödenmemesi veya geç ödenmesi konusu ele alınırken tüketici kredilerinin ödenmemelerinin veya geç ödenmelerinin sonuçları ele alınmalıdır.
Kredi ödemelerinin, kredi vermeye yetkili kuruluş ile tüketici arasında yapılan kredi sözleşmesi gereğince belirlenen vadelerde yapılması gerekmektedir. Sözleşme ile belirlenen taksitlendirme zamanlarında vadesi gelen taksidi ödemeyen kredi borçlusu temerrüde düşmektedir. Kredi borçlusunun taksitleri ödemede temerrüde düşmesi halinde kredi verenin hakları Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliğinin 18. Maddesinde düzenlenmiştir.
Kredi Kartı Taksitlerinin Gecikmesi Halinde Uygulanacak Temerrüt Faizi
Kredi borçlusunun kredi kartı taksitlerini ödemede temerrüde düşmesi durumunda kredi veren kuruluşun talep edebileceği temerrüt faizi Tüketici Sözleşmeleri Yönetmeliğinin 18. Maddesinde düzenlenmiştir. Temerrüt ve geç ödeme başlıklı bu maddede;
Temerrüt veya geç ödeme durumunda tüketiciden sözleşmede yer alan akdi faiz oranının yüzde otuz fazlasından daha yüksek bir oranda gecikme faizi tahsil edilemez…
Denilerek, kredi kartı borçlusunun taksitleri ödemede temerrüde düşmesi halinde uygulanacak olan temerrüt faizi oranının sözleşmede yer alan akdi faiz oranının yüzde otuzundan daha yüksek bir oranda olamayacağı düzenlenmiştir. 18. Maddenin devamında;
Kredi veren, tüketicinin temerrüde düşmesi ya da geç ödemede bulunması durumunda, geç ödenen tutar içinde yer alan anapara tutarı üzerinden gecikme faiz oranı ile geç ödenen gün sayısı dikkate alınarak bulunacak faiz ve bu faiz üzerinden hesaplanacak vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülükler toplamını tüketiciden talep edebilir. Tüketiciden talep edilebilecek gecikme faizi hesaplanırken tüketicinin ödemeyi yaptığı tarih esas alınır…”
Denilerek, temerrüt faizinin, temerrüde düşülen veya geç ödemede bulunulan taksidin tutarı üzerinden temerrüde düşülen veya geç ödenen gün sayısının dikkate alınarak hesaplanacağı belirtilmiştir. Talep edilebilecek gecikme faizi belirlenirken kredi borçlusunun ödemeyi yaptığı tarih esas alınır.
Ödenmeyen Kredi Kastı Borcu İçin Yasal Takip Başlatma Süreci
Tüketici Kredileri Sözleşmesi Yönetmeliğinin 18. Maddesi temerrüt faizi ile birlikte kredi verenin yasal takip başlatabilmek için borcun ifasını talep etme hakkını düzenlemektedir.
“Tüketici kredisi sözleşmelerinde, tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, kredi veren, borcun tamamının ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiş olması, tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi hâlinde kullanılabilir. Kredi verenin bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur…
Denilerek, kredi borçlusunun temerrüde düşmesi halinde kredi veren tarafından borcun ifasına yönelik yasal takip başlatılabilmesi için gerekli şartlar düzenlenmiştir.
Kredi kartı verenin borca yönelik yasal takip başlatabilmesi için kredi kartı borçlusunun en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmüş olması gerekmektedir. Ayrıca en az iki taksidi ödemede temerrüde düşen kredi kartı borçlusuna kredi veren tarafından en az 30 gün süre ile muacceliyet uyarısında bulunması gerekmektedir. Bu sürelere uyulduğunda görülmektedir ki kredi kartı verenin yasal takip başlatabilmesi için borçlunun temerrüde düştüğü ilk andan itibaren en az 90 gün süre ile beklemesi gerekmektedir.
BDDK’NIN YAPTIĞI SON DÜZENLEME İLE KREDİ KARTI VERENİN YASAL TAKİP BAŞLATABİLME HAKKI
Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyada yayılarak pandemic hale gelen korona virüsün ülkemizde de hızla yayılması neticesinde hayatın her alanında yeniden düzenlemeler yapılma ihtiyacı doğmuştur. Bunlardan en önemlileri milyonlarca kredi kartı borçlusunu ilgilendiren kredi kartı taksitlerinin ödemeleri ile ilgili yapılan ve yapılması beklenen düzenlemelerdir.
BDDK kredi ödemeleri ile ilgili kredi verenin borcun tamamının ifa edilmesi adına yasal takip başlatabilmesi için gerekli olan ve yukarıda belirttiğimiz en az 90 günlük süreyi 180 gün yaparak kredi verenlerin borcun tamamının ifasını sağlamak adına yasal takip başlatabilmesi için geçmesi gereken süreyi uzatmıştır.
BDDK DÜZENLEMESİNİN SONUÇLARI
BDDK tarafından yapılan bu düzenleme ile temerrüde düşülen veya ödemede gecikilen taksitler üzerinde işleyen temerrüt faizi durmamış olmakla birlikte kredi kartı borçlusunun borcun tamamını ifa etme yükümlülüğü altına girmesi için gerekli süre uzatılarak kredi borçlularına kolaylık sağlanmıştır.
Söz konusu 180 günlük süreçte kredi verenlerin, temerrüde düşülen veya ödemesi gecikilen taksitler için yukarıda bahsettiğimiz şekilde hesaplanacak temerrüt faizini talep etme hakkı devam etmekle birlikte, 180 günlük süre tamamlanmadan borcun tamamının ifası kredi borçlusundan istenemeyecektir.