Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu ve Cezası

Türk Ceza Kanunu’na göre, kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlar olarak tanımlanmıştır. Kumar, toplum için zararlı bir faaliyet olarak görüldüğünden, yasa koyucu kumar oynatmak fiilini suç olarak düzenlemiştir. Kumar oyunlarının oynanabilmesi için yer ve imkan sağlama, bu suçun fiil unsurunu oluşturur. Yer sağlama, fiziki bir mekanın kumar oynamak için kullanılabilir hale getirilmesini ifade ederken, imkan sağlama, kumar oynayacak kişileri bir araya getirme anlamına gelir.

Türkiye’de kumar tamamen yasa dışıdır ve kanunlar kumarı iki şekilde ele almıştır. Kumar oynamak, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 34. maddesinde bir kabahat olarak düzenlenirken, kumar oynanması için yer ve imkân sağlamak, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesi kapsamında bir suç olarak ele alınır.

1. Kumar Nedir?

Kumar, para veya maddi değeri olan bir şeyi belirsiz bir sonuca dayalı olarak riske atarak bahis yapma veya oyun oynama eylemidir. Bir eylemin kumar olarak kabul edilebilmesi için, kazanç elde etme amacını ve bu kazancın rastlantısal faktörlere dayalı olmasını içermesi gerekir. Bu nedenle kumar, para veya mal kaybını veya kazancını içeren rastgele bir aktivite olarak tanımlanabilir.

Türkiye’de kumar tamamen yasa dışıdır ve kanunlar kumarı iki şekilde ele almıştır. Kumar oynamak, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 34. maddesinde bir kabahat olarak düzenlenirken, kumar oynanması için yer ve imkân sağlamak, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesi kapsamında bir suç olarak ele alınır.

2. Kumar Oynanması için Yer veya İmkân Sağlama Suçu ve Cezası

Kanun koyucu kumar oynamak için gerekli yer ve imkanın sağlanması, suç olarak düzenlenmiştir.  Kumar oyunlarının oynanabilmesi için yer ve imkan sağlamak, kumar oynatma suçunun fiili unsurunu oluşturmaktadır. Yer sağlama, fiziki bir mekanın kumar oyunlarına uygun hale getirilmesini içerirken, fırsat sağlama, kumar oynamak isteyen kişileri bir araya getirme, kumar malzemelerini temin etme, internet ve mobil platformlar aracılığıyla kumarın gerçekleştirilmesini kolaylaştırma, para transferlerini düzenleyerek kumarın yürütülmesini destekleme anlamına gelmektedir.

Kumar oynanmasına yer ve imkan sağlama suçunun cezası, Türk Ceza Kanununun 228 maddesinde düzenlenmiş ve “bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama Madde 228- 

(1) Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır.

3. İnternet ve Bilişim Sistemleri Üzerinden Kumar Oynamaya İmkan Sağlama Suçu ve Cezası

Kanun koyucu internet ve bilişim sistemleri üzerinden Kumar oynanmasına imkan sağlanmasını da suç olarak düzenlenmiştir. Özellikle yurtdışında bulunan sunucular yüklü uygulamalar ve yazılımlar vasıtasıyla Türk vatandaşlarının kumar oynamasına imkan sağlanması bu kapsamda değerlendirilmektedir. Bu suç, yurt dışındaki sunucularda yer alan uygulamalara Türkiye’den erişilebilir hale getirerek veya başka yollarla Türkiye’de oynanmasını kolaylaştıran kişiye yöneliktir. Fail, internet aracılığıyla veya başka yöntemlerle yurt dışındaki kumar sitelerine erişim sağlayan ve bunların Türkiye’de oynanmasına olanak tanıyan kişiyi temsil eder.

İnternet ve bilişim sistemleri üzerinden kumar oynamaya imkan sağlama suçunun cezası, Türk Ceza Kanununun 228/3-4 maddesinde düzenlenmiş ve “üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

(3) Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

(4) Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

4. Kumar Parasının Nakline Aracılık Etme Suçu ve Cezası

Kumardan edilen paraların taşınması veya transfer edilmesinde aracılık etmek, kumar oynamaya imkan sağlamak olarak değerlendirilmekte ve suç olarak tanımlamaktadır. Nakil işlemi, fiziksel olarak para taşınması şeklinde gerçekleştirilebileceği gibi banka veya finans kuruluşlarındaki kişisel ve kurumsal hesapların kullanılması yada kullandırılmasına izin verilmesi şeklinde de gerçekleştirilebilir.

Bilinçli işbirliği, suçlu kişinin bu eylemi gerçekleştirirken tam olarak ne yaptığının ve faaliyetin yasadışı olduğunun farkında olması anlamına gelir. Bu durumda fail fiziken taşımak yada banka hesabını kullandırmak suretiyle nakline aracılık ettiği paranın kumar parası olduğunu bilmektedir.

Bilinçsiz İşbirliği, Bazı kişiler, kumar parası olduğunu bilmeden veya bir tanıdığına yardımcı olmak isteyerek bu tür suçlara karışabilirler. İhmalkarlıkla bu tür faaliyetlere katılmış olmanın da çok ciddi sonuçları olabilir. Bu nedenle banka hesaplarının kullanılmasın azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir.

Banka hesabını kullandırmak yada fiziken kumar parasının nakline aracılık etmek Kumar oynanmasına imkan sağlamak olarak değerlendirilmekte olup, Türk Ceza Kanunun 228. Maddesi kapsamında cezalandırılmaktadır. İlgili madde gereğince “üç yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası” şeklinde tanımlanmıştır.

5. Kumar Oynatmak Suçunda Uygulanabilecek Tedbirler

Yasa dışı bahis ve şans oyunlarına ilişkin yukarıda bahsedilen suçların işlenmesi halinde çeşitli tedbirler uygulanabilir. Bunlardan bazıları; eşya ve kazanç müsaderesi, yasadışı bahis sitelerine erişimin engellenmesi, mühürlenerek iş yerinin kapatılması ve ruhsatın iptali tedbirleridir.

5.1. Eşya ve Kazanç Müsaderesi

Eşya müsaderesi, suçun işlenmesinde kullanılan eşyaların zorla devlet tarafından el konulması anlamına gelir. Kazanç müsaderesi ise suçun işlenmesi sonucu elde edilen gelirlere veya suçu oluşturmak için elde bulundurulan maddi değerlere ve menfaatlere el konulmasını ifade eder.

Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddelerinde (54 ve 55. Maddeler), bu tür müsaderelerin uygulanma koşulları ve süreçleri düzenlenmiştir.

5.2. Yasadışı Bahis Sitelerine Erişimin Engellenmesi

İnternet üzerinden kumar oynatma suçu işlendiği tespit edildiğinde, bahis veya kumar oyunlarının oynanması için kullanılan web sitesine URL erişiminin engellenmesi getirilebilir veya bu internet sitesinin tamamına erişim engellenebilir. Kanun koyucu bu tür tedbirin yapılabilmesine de iman tanımıştır.

Türk Telekomünikasyon Kanunu’nun 9. maddesi, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na (BTK) internet sitesi erişim engelleme yetkisi verir. Bu yetki, yasa dışı içerik veya faaliyetlerin tespit edilmesi durumunda kullanılır. BTK, yasal süreçleri takip ederek, mahkeme kararlarına dayanarak veya kendi incelemeleri sonucunda internet sitelerine erişim engelleme kararı alabilir.

5.3. İş yerinin Mühürlenerek Kapatılması ve Ruhsatın İptali

7258 sayılı kanunda yasadışı bahis oynatılan yerlerin mühürlenerek kapatılacağı ve ruhsatlarının iptal edileceği açıkça düzenlenmiştir. Hükme göre

“Yasadışı bahis oynatma suçu veya yasadışı bahis oynamaya yer veya imkan sağlama suçlarının işlendiği işyerleri mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından ihtarda bulunmaksızın üç ay süreyle mühürlenerek kapatılır. İş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip işyerlerinin ruhsatları mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine ruhsat vermeye yetkili idare tarafından beş iş günü içinde iptal edilir.”

6. Ceza Muhakemesi Kanunu Uyarınca Kumar Oynatmak Suçunda Uygulanacak Sair Tedbirler

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun’da düzenlenen bazı tedbirler Yasadışı bahis suçları ile Türk Ceza Kanunun 228 inci maddesinde düzenlenen kumar oynatma suçu bakımından da uygulanabilecektir. Bu tedbirler şu şekildedir;

Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma (CMK Madde 128): Mahkeme, suçun işlenmesi ile bağlantılı olan taşınmaz mallara, haklara ve alacaklara el koyabilir. Bu, suçun işlendiği malvarlığına el konulmasını ve bu varlıkların suçun etkilerini azaltmayı veya suçlu kişilerin haksız kazançlarını engellemeyi amaçlar.

İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması (CMK Madde 135): Mahkeme, suçun soruşturulması ve delil toplama amacıyla iletişimin tespit edilmesini, dinlenmesini ve kayda alınmasını talep edebilir. Bu, suçun kanıtlarını elde etmek ve suçlu kişilerin faaliyetlerini izlemek için kullanılır.

Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi (CMK Madde 139): Özellikle örgüt faaliyetlerinin incelenmesi sırasında, suçun işlenip işlenmediğine bakılmaksızın gizli soruşturmacı görevlendirilebilir. Bu, suçların tespiti ve suçlu kişilerin faaliyetlerinin izlenmesi için etkili bir yöntem olarak kullanılır.

Teknik Araçlarla İzleme (CMK Madde 140): Suç soruşturması sırasında, teknik araçlarla izleme ve gözetleme yöntemleri kullanılabilir. Bu, suçun işlendiği yerlerin ve faaliyetlerin izlenmesine yardımcı olur.

Bu tedbirler, yasadışı bahis suçları ve kumar oynatma suçu gibi suçların soruşturulması ve yargılanması sırasında kullanılabilecek önemli araçlardır. Bu tedbirlerin uygulanması, suçların tespit edilmesi ve suçluların adalet önüne çıkarılması için önemlidir.

7. Kumar Oynatma Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme

Kumar Oynamaya yer ve imkan sağlama suçu ile ilgili olarak, işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesi ilgili ve yetkilidir. Bu mahkeme, suçların soruşturulması, yargılanması ve karar verilmesi için görevlidir. Suçun işlendiği yer, suçun işlenmesinin belirlendiği coğrafi konumu ifade eder.

Görevli Mahkeme: Kumar oynatma suçları için görevli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemesi’dir. Bu tür suçlar, Asliye Ceza Mahkemelerinde yargılanır.

Yetkili Mahkeme: Suçun işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesi yetkili mahkemedir. Yani suçun işlendiği il veya ilçeye göre yetkili Asliye Ceza Mahkemesi soruşturmayı yürütür ve davayı görüşür.

8. Kumar Oynatma Suçunda Zamanaşımı

Kumar Oynamaya yer ve imkan sağlama suçunun basit halleri bakımından zamanaşımı süresi Türk Ceza Kanunun 66/e maddesi gereğince 8 yıldır. Suçun işlendiğinden itibaren 8 yıl içinde ilgili kişilere karşı soruşturma ve kovuşturma yapılabilir. 8 yılın aşılmasından sonra ceza sorumluluğu ortadan kalkar.

Söz konusu suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hallerindeyse dava zamanaşımı süresinin dosya ve delil durumuna göre uzaması mümkündür