Araç Değer Kaybı Talebi ve Tahsili

Araç değer kaybı nedir?

Araç değer kaybı, kazaya karışan ve bu kaza sebebiyle onarım gören araçların ikinci el piyasa değerlerinde meydana gelen maddi kaybı ifade etmektedir. Kaza sonucu hasar gören araç, tamamen ve en düzgün şekilde tamir edilse dahi, araçta güncel değer kaybı meydana gelecektir. Bu aracın, emsallerine göre satışı zorlaşır ve ikinci el değeri düşen araç, daha düşük bir fiyata satılmak zorunda kalır.

Araç değer kaybını, kim talep edebilir?

Meydana gelen trafik kazasında kusuru bulunmayan araç sürücüsü, aracında oluşan maddi hasarın tespiti ve oluşan değer kaybının karşılanması için talepte bulunabilecektir.

Kusursuz araç sürücüsü araç değer kaybını kimden talep edebilir?

Kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunmayan araç sürücüsünün aracında meydana gelen zararını karşılamakla yükümlü olan taraf, kazaya kusuruyla sebep olan araç sürücüsüdür. Dolayısıyla, araç değer kaybına ilişkin talepler, meydana gelen kazada haksız (kusurlu) olan araç sürücüsüne ve dolayısıyla da trafik sigortasına karşı öne sürülecektir. Bu talepler, sigorta şirketine karşı yazılı olarak öne sürülmelidir.

Dolayısıyla; meydana gelen trafik kazasında kusuru olmamasına rağmen aracında değer kaybı oluşan araç sahibi, kazaya sebep olan kusurlu aracın trafik poliçesini düzenleyen sigorta şirketine başvurmalıdır.

(Araçta Oluşan Değer Kaybı Talebi)

Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin trafik kazası sebebiyle araçta meydana gelen değer kaybı ve kazanç kaybı istemine ilişkin davasındaki karara göre:

‘’ Trafik sigortacısı, karşı araçta meydana gelen gerçek zararı limit dahilinde teminat altına almıştır. Dava konusu trafik kazası sonucunda, davacıya ait aracın tamir süresince çalışamaması sebebiyle oluşan kazanç kaybı trafik sigortası teminatı dışında ise de, araçta meydana gelen değer kaybı gerçek zarar kalemleri arasında bulunmaktadır.

…davacı aracındaki değer kaybından, davalı sigorta şirketinin de limit dahilinde sorumlu olacağı gözetilerek…’’

Araçta oluşan değer kaybı nasıl tespit edilecektir?

Aracın değer kaybının tespiti, adli bilirkişi sigorta eksperleri aracılığıyla yapılır. Bu, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’nün 23.09.2010 tarihli ve 2010/30 numaralı sektör duyurusuyla açıklığa kavuşturulmuştur. Bu duyuruya göre:

‘’ Müsteşarlığımıza iletilen çeşitli yazılarda “Yangın, doğal afet, kaza ve hırsızlık” ve “Mühendislik” dallarında ruhsatnamesi olan sigorta eksperlerinin Sermaye Piyasası Kurulunca (SPK) lisanslanan değerleme uzmanı olarak faaliyette bulunup bulunamayacağı ile trafik kazası sonrası yapılan onarımlar nedeniyle araçlarda oluşan değer kaybı konusunda talepte bulunan kişi, kurum ve kuruluşlara bu hususta ekspertiz raporu düzenlenmesinin ilgili mevzuata aykırılık teşkil edip etmeyeceği, bu tür bir ekspertiz faaliyetinin eksperin görevleri arasında olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmekte olup, tereddütleri gidermek üzere söz konusu işlemlere ilişkin aşağıdaki açıklamaların yapılması uygun görülmüştür…’’

diyerek, sigorta eksperlerinin değerleme uzmanı olarak faaliyette bulunabileceğini kabul etmiştir.

Sigorta eksperleri değer kaybını tespit ederken pek çok kriteri dikkate alarak değerlendirme yapar ve bir sonuca varır. Bu kriterleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Aracın 2. El piyasa değeri
• Hasar geçmişi
• Vasıtanın kilometresi
• Üretim yılı
• Vasıtanın hasar gören parçaları ve bu parçaların araçtaki değeri

Tüm bu kriterler birlikte değerlendirilerek, araçtaki reel değer kaybı tutarı hesaplanır. Sigorta şirketlerine başvuru öncesinde, ekspertiz raporu temin edilmelidir.

Trafik sigortası kimlerin araç değer kaybını karşılar?

Trafik sigortası yalnızca, kazada sorumluluğu olmayan veya sorumluluğu en az olan kişinin aracında olan değer kaybını karşılar. Trafik kazasında sorumluluğu(kusuru) olan kişilerin aracında meydana gelen değer kayıplarının karşılanması, trafik sigortasının sorumluluğu kapsamında değildir. Bu kişilerin talepleri, kasko sigortası kapsamında olacaktır.

Sigorta şirketleri talebi reddeder, ödeme yapmazsa ne olacaktır?

Yukarıda alıntıladığımız Yargıtay kararının da bir gereği olarak sigorta şirketleri, kusursuz aracın sürücüsü kendilerine başvurduğunda, araçtaki değer kaybını karşılamak zorundadır. Şayet değer kaybı talebi 15 gün içinde yanıtlanmazsa veya yanıtlanır ve talep reddedilirse, hukuki yollara başvurulabilir. Bu yollar:

• Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru: 

Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru için, öncelikle uyuşmazlık yaşadığınız sigorta kuruluşu, Sigorta Tahkim Komisyonu’na üye olmalıdır. Araçta oluşan değer kaybı için başvuruda bulunduğunuz sigorta kuruluşu talebinizi tamamen veya kısmen reddettiyse veya talebinize başvuru tarihinden itibaren 15 iş günü (Trafik Sigortasında 15 gün) içinde yazılı olarak cevap vermediyse Sigorta Tahkim Komisyonu başvuru formunu eksiksiz doldurup, ekindeki belgelerle birlikte Komisyona şahsen ya da postayla başvuruda bulunabilirsiniz. Zorunlu Sigortalar hariç; uyuşmazlık konusu riziko, ilgili kuruluşun üyelik tarihinden sonra meydana gelmişse Komisyon başvurunuzu değerlendirmeye alır.

Zorunlu Sigortalarda ise kuruluşun Komisyona üye olup olmadığına bakılmaksızın, 18.04.2013 tarihinden sonra ortaya çıkan uyuşmazlıklar için Komisyona başvuru yapılabilmektedir.

• Dava Yolu:

Aracı değer kaybına uğrayan araç sürücüsü Asliye Ticaret Mahkemesinde araç değer kaybının giderilmesine yönelik dava açıp, zararının tazminini talep edebilir.

Araç değer kaybı başvurusu için zamanaşımı süresi nedir?

Meydana gelen bir trafik kazasında kusuru olmayan araç sürücüsü, aracında oluşan değer kaybının giderilmesi için sigorta şirketine karşı, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 2 yıl içinde başvurmalıdır.