Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası

Tapuda kayıtların eski olmasından, kadastrodan veya tapuda yapılan işlemler sırasındaki dikkatsizliklerden dolayı tapu kaydında hata meydana gelmesi mümkündür. Uygulamada en çok tapu sahibinin adı, soyadı, baba adı, anne adı, doğum tarihi gibi hususlarda tapu sicilinde hata meydana gelmektedir. Tapudaki bu hataların düzeltilmesi için Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası açılması gerekmektedir. Zira 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 1027. maddesi uyarınca tapudaki tüm ilgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memuru, resen düzeltilmesi mümkün olan basit yazı yanlışlıkları (adi yazım hataları) dışında, mahkeme kararı olmadıkça, hiçbir düzeltmede bulunamaz. Bu dava Tapu Tashih Davası ve Tapuda İsim Düzeltme Davası olarak da adlandırılmaktadır. Tapu Kaydının Düzeltilmesi davası taşınmazın bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesi’nde, bu yer tapu sicil müdürlüğüne karşı açılır.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası taşınmaz üzerindeki bir ayni hakkın içeriğine ilişkin olmayıp o ayni hakkın ait olduğu kişinin tapudaki bilgilerinin düzeltilmesine ilişkin bir davadır. Diğer bir anlatımla tapuda malik olarak gözüken kişi gerçekte de maliktir. Ancak bu kişinin tapuda yazan kimlik bilgileri ile gerçekteki kimlik bilgileri birbiri ile uyumsuzdur. Bu sebeple tapuda işlem yapılmak istenildiğinde engel ile karşılaşılmaktadır. Bu gerçeğe aykırı durumun düzeltilmesi için ancak Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası açılması ile mümkündür.

1. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Nedir?

Resmi bir kurum olan Tapu Sicil Müdürlüğünce verilen “Tapu Belgesi” taşınmaz bir malın sahibinin kim olduğunu gösteren belge niteliğindedir. Bazı durumlarda, tapu belgesi düzenlenirken veya sonradan tapuda işlem yapılırken tapu sicilinde birtakım hataların meydana gelmesi mümkündür. Bu hatalar hak sahibi tarafından resen fark edilebileceği gibi tapuda işlem yapılmak istenildiğinde de ortaya çıkabilmektedir.  Genellikle hatalar, mülkiyet hakkı sahibinin adı, soyadı, baba adı gibi kimlik bilgilerinin kayda eksik ya da hatalı işlenmesi nedeniyle ortaya çıkmaktadır.

Tapu kaydında adı, soyadı veya herhangi bir bilgisi eşleşmeyen maliklerin ve hak sahiplerinin mağdur olmasının önüne geçmek ve temelde kendisinin olan taşınmazla ilgili işlem yapamaması, bu taşınmazından tasarruf edememesi gibi durumlara engel olunabilmesi için TMK m. 1027 uyarınca Tapu Kaydının Düzeltilmesi (Tapu Tashihi) davaları düzenleme alanı bulmuştur.

TMK m. 1027

“İlgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memuru, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebilir.
Düzeltme, eski tescilin terkini ve yeni bir tescilin yapılması biçiminde de olabilir.
Tapu memuru, basit yazı yanlışlıklarını, tüzük kuralları uyarınca resen düzeltir.”

Görüleceği üzere Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası, taşınmazın tapu kaydındaki yanlışlığın düzeltilmesine yönelik bir davadır.

2. TMK m. 1025 ile TMK m. 1027’de Arasındaki Fark

TMK’da tapu sicilinde oluşabilecek hatalar açıkça sınıflandırılmamıştır. Ancak tapu kütüğünde yapılan işlemin asli şartları veya kurucu unsurlarındaki eksiklik veya geçersizlikten kaynaklanan hatalar ile tapuda tapu memuru tarafından yapılan yazım hataları olmak üzere iki şekilde sınıflandırmak mümkündür.

Tapu kütüğündeki işlemin asli şartları, kurucu unsurlarındaki eksiklik ve geçersizlik nedeniyle oluşan hatalar yolsuz tescil olarak adlandırılmaktadır. Bu hataların düzeltilmesi TMK m.1025’te düzenlenen yolsuz tescilin düzeltilmesine dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları ile mümkündür.  Örneğin taşınmaz devir işleminin gerçekleştirildiği belgenin sahte olması bir tapu kaydı hatası olup yapılan tescil yolsuz tescildir. Bu durumda tapudaki hata tescili gerçekleştirilen belgenin sahte olmasından kaynaklanmaktadır. Bu hatanın düzeltilmesi için Sahte Belgeye Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davası açılması gerekmektedir.

Tapuda gerçekleştirilen işlem gerçek ve geçerli bir işlem olmasına rağmen tapu memuru tarafından tapu kütüğüne geçirilirken hata yapılması da mümkündür. Uygulamada çoğunlukla tapu kaydındaki ad, soyad, cinsiyet gibi basit kimlik bilgileri ve buna benzer yazım hataları ile karşılaşılmaktadır. Bu tür hatanın olması halinde ise TMK. m. 1027’de düzenlenen Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası açılması gerekmektedir.

Görüleceği üzere TMK. m. 1027’de düzenlenen dava ile tapuda hak sahibi olarak gözüken kişinin gerçekten hak sahibi olmasına rağmen tapudaki birtakım hatalı kayıtların düzeltilmesi için amaçlanmaktadır. TMK. m. 1025’te düzenlenen dava da ise tapu kaydı gerçek sahibi durumunu yansıtmadığı için tapu kaydının gerçek hak durumuna uygun hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

3. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davasını Kimler Açabilir?

Tapuda kayıt düzeltilmesi davasını, tapu maliki ile mirasçıları açabilir. TMK’nın 702. maddesinin son fıkrası gereğince ortaklardan her birinin topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği ve bu korumadan bütün ortakların yararlanabileceği öngörüldüğünden, elbirliği mülkiyetinde, ortaklardan herhangi biri de tek başına tapu kaydının düzeltilmesi davası açabilir. Ayrıca bu dava, bir başka dava nedeniyle verilen yetkiye dayanılarak açılması da mümkündür. Böyle bir yetki verildiğinde yetkiye dayanarak dava açan kişinin aktif dava ehliyeti vardır.

4. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Kime Karşı Açılır?

Tapu Kaydında Düzeltim Davaları 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda çekişmesiz yargı işi olarak düzenlenmiş olup taşınmaz kaydının bulunduğu Tapu Sicil Müdürlüğü hasım gösterilerek açılır.

5. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Öncesi Tapuya Başvuru Zorunluluğu

Tapu Sicil Tüzüğü‘nün 75.maddesi uyarınca tapu kaydının düzeltilmesi davası açmadan önce tapu müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bu başvuru zorunluluğu dava şartı niteliğinde olup tapuya başvurulmadan dava açılması usulden ret gerekçesidir. Tapu tarafından başvurunun reddedilmiş olması yeterli olup idari başvuru yolunun tüketilmesi gerekli değildir. Diğer bir anlatımla Tapu Müdürlükleri tarafından verilen ret kararları ilgililerce dava açılması için yeterli olup, bu kararlara karşı Bölge Müdürlükleri ile Genel Müdürlüğe itiraz edilmesi dava şartı olarak düzenlenmemiştir.

6. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davasında İspat

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davalarında istenilen husus tapu kaydındaki bir hatanın düzeltilmesidir. Uygulamada genellikle tapu kaydındaki kişinin kimlik bilgilerinde hata yapılmaktadır. Bu sebeple tapudaki kayıt maliki ile ismi düzeltilecek kişinin aynı kişi olduğu kuşkuya yer vermeyecek şekilde saptanmalıdır. Bu tespit yapılırken kadastro tutanakları, kimlik bilgileri, tanık, bilirkişi incelemesi, keşif gibi her türlü hukuki imkan ile sonuca gidilmelidir.

Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu yakın tarihli bir kararında Tapuda İsmin Düzeltilmesi Davasında dikkat edilecek hususları şu şekilde sıralamıştır;

1-Kimlik bilgilerinde düzeltme yapılması veya tespiti istenen talep konusu taşınmazların tapu kayıtları (ilk tesis ve tedavülleriyle) ve kadastro tutanakları (tespit ve tescile esas alınan tüm dayanak belgeleriyle) ayrıca taşınmazlar kadastrodan sonra edinilmişse buna ilişkin tüm belgeler ile birlikte getirtilmelidir.
2-Nüfus müdürlüğünden, talep konusu taşınmazların tapu kayıtlarında malik olarak görünen kişi ile aynı kimlik bilgilerine sahip bir başka kişi veya kişilerin nüfus kayıtlarında bulunup bulunmadığı araştırılmalı, mevcut ise bu kişi veya kişiler duruşmaya çağrılarak talep konusu taşınmazlarda mülkiyet hakkı iddiaları bulunup bulunmadığı kendilerinden sorulmalı, kaydı düzeltilecek kişilerin nüfus kayıtları, tapu kayıtları ve dayanakları ile bağlantı kurulacak şekilde incelenmelidir.
3-Taşınmazın bulunduğu yerleşim yerinde zabıta aracılığı ile kayıt maliki ile aynı ismi taşıyan başka kişi veya kişilerin bulunup bulunmadığı da araştırılmalıdır.
4-İstem konusunda tanıklar dinlenmelidir.
5-Tüm bu araştırmalar sonucu hâlâ kesin bir kanaat oluşmamış ise mahallinde keşif yapılarak; tanıklar ve varsa tespit bilirkişileri taşınmaz başında dinlenmelidir.
Açıklanan bu hususlar çerçevesinde taşınmazda yapılacak inceleme ve araştırma sonucu, tapu ve nüfus bilgileri arasında bağlantı ve tutarlılık sağlandığında talebin kabulü yoluna gidilmesi gerekmektedir.”

7. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davasında Harç ve Vekalet Ücreti

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davasında talebin niteliği gereğince, yargılama harcı ve vekâlet ücreti maktu olarak belirlenecektir. Tapu müdürlüğü ilgili sıfatıyla yasal hasım olduğundan yargılama giderlerinden ve yargılama giderlerinden olan vekalet ücretinden sorumlu değildir.

8. Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tapu kaydının düzeltilmesi davalarında Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili Mahkemesi ise taşınmaz kaydının bulunduğu yer mahkemesidir.