Memur Disiplin Cezasının Sicilden Silinmesi

Memur hakkında verilen disiplin cezası, henüz ceza kesinleşmeden sicile işlenir. Disiplin cezasının üst mercie itiraz neticesinde kaldırılması veya İdare Mahkemesi kararı ile iptal edilmesi halinde disiplin cezasının özlük dosyasından silinmesi gerekir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 133. maddesine göre, Devlet memurluğundan çıkarma cezasından başka bir disiplin cezası alan memur, Uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 sene, Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezaların uygulanmasından 10 sene sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilmiş olan cezalarının silinmesini isteyebilir. Yasal düzenlemeler neticesinde memur sicil affı ilan edilmesi halinde, af kapsamında olan disiplin cezasına ilişkin kayıtlar, ilgili memurun özlük dosyasından silinir. Disiplin cezasının sicilden silinmesi için gereken şartlardan birini taşıyan memurun disiplin cezasının silinmemesi durumunda, idari işlemin iptali davası açılması mümkündür.

Kamu Kurumları tarafından her memur için ayrı ayrı olmak üzere birer özlük dosyası tutulur. Bu dosyaya; memurun mesleki bilgilerine, hakkında yapılmış inceleme, soruşturma ve denetim raporlarına, ödül ve başarı durumlarına, aldığı disiplin cezasına ilişkin bilgi ve belgeler konulur. Bu dosyada yer alan bilgi ve belgeler, memur hakkında yapılacak kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye ayrılmalarında veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde göz önünde bulundurulur.

1. Memur Özlük Dosyası (Sicili) Nedir?

Memurun özlük dosyası (sicil dosyası) memurun bir kamu kurumuna atanmasıyla tutulmaya başlanan, mesleki bilgiler, atama bilgileri, ilerleme ve yer değiştirme belgelerinin yer aldığı çalışan kayıt dosyasıdır. Keza, memurun mal bildirimleri; varsa inceleme, soruşturma, denetim raporları, disiplin cezası ile ödül ve başarı belgesi verilmesine ilişkin bilgi ve belgeler de bu dosyaya eklenir.

Özlük dosyası her memur için ayrı ayrı tutulmaktadır. Memurların başarı, yeterlik ve ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye ayrılmalarında veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde sicil dosyası göz önünde bulundurulur.

2. Memurun Özlük Dosyası Nasıl Tutulmalıdır?

6111 sayılı Kanun’la 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ndaki sicile ilişkin düzenlemeler yürürlükten kaldırılmıştır. Devlet Personel Başkanlığı tarafından yayınlanan Kamu Personeli Genel Tebliği‘nde (Seri No: 2)  özlük dosyasının nasıl tutulması gerektiği açıkça belirlenmiştir. Tebliğe göre özlük dosyasının sekiz bölümden oluşacağı düzenlenmiş olup bu bölümlerde yer alması gereken bilgi ve belgeler şu şekildedir:

• Birinci bölümde; ilk-yeniden-naklen atamaya ilişkin belgeler,
• İkinci bölümde; öğrenim durumu, bildiği yabancı diller ve derecesi, yaptığı lisansüstü eğitim-staj ve incelemeleri ile ilgili belgeler, katıldığı her türlü eğitim faaliyetine ilişkin belgeler, kendisi tarafından verilen yayın ve eserlerine ilişkin bilgiler,
• Üçüncü bölümde; memurun kullandığı izinlere ilişkin belgeler,
• Dördüncü bölümde; memur hakkında yapılan disiplin soruşturmalarına ilişkin evraklar ile verilen disiplin cezaları, yargı organlarınca memur hakkında verilmiş karar örnekleri, görevden uzaklaştırmaya ilişkin belgeler ile varsa inceleme, soruşturma ve denetim raporları,
• Beşinci bölümde; kurumlarca gerekli görülmesi halinde memurun maaş, ücret, harcırah ve sair parasal haklarına ilişkin belgeler, emeklilik durumuna ilişkin belgeler, bakmakla yükümlü olduğu kişilere ilişkin bildirimler, mal beyannameleri ile sendika üyeliğine ilişkin belgeler,
• Altıncı bölümde; memurun adaylık ve asli memurluğa atanmasına ilişkin belgeler, derece ve kademe ilerlemeleri, sınıf, yer, unvan, görev değişiklikleri ile ilgili belgeler, geçici görevlendirilmesine ilişkin belgeler,
• Yedinci bölümde; ödül, başarı ve üstün başarı belgesi verilmesine ilişkin bilgi ve belgeler,
• Sekizinci bölümde; askerlik durumu, mecburi hizmet yükümlülüğü ve özürlülük durumuna ilişkin belgeler ile yukarıdaki bölümler kapsamına girmeyen memurun hizmet durumuna ilişkin diğer mesleki bilgi ve belgeler, saklanır.

Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B ve 4/C maddelerine göre istihdam edilen personelin personel hakkında bilgi dosyası düzenleneceği aynı mevzuat düzenlemesinin devamında hükme bağlanmıştır. Bilgi dosyasında; sözleşmeler, öğrenim durumu belgeleri, kurum içi yer/unvan değişikliklerine ilişkin belgeler, izinler, sendika üyeliğine ilişkin bilgiler, sözleşme feshi ve hizmete yönelik diğer belgeler tutulur.

3. Disiplin Cezasının Özlük Dosyasına Kaydedilmesi

Memurlar hakkında verilen disiplin cezası, 657 sayılı Kanunun 133. maddesine göre verildiği tarihten itibaren hüküm ifade ederek derhal uygulanır ve sicile işlenir. Aynı zamanda verilen disiplin cezası üst disiplin amirine, Devlet memurluğundan çıkarma cezası ayrıca Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. Görüleceği üzere disiplin cezası kesinleşmeden sicile işlenir. Disiplin cezasının üst mercie itiraz neticesinde kaldırılması veya İdare Mahkemesi kararı ile iptal edilmesi halinde disiplin cezasının özlük dosyasından silinmesi gerekir.

Memurlara hangi suçlara istinaden hangi disiplin cezasının verilebileceği ile ilgili detaylı bilgi için “Memura Verilebilecek Disiplin Cezaları” ; oldukça teferruatlı bir konu olarak disiplin cezasına itiraz ve iptal davasına ilişkin detaylar için ise “Memurlar Hakkında Verilen Disiplin Cezasına İtiraz ve İptal Davası” başlıklı yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

4. Disiplin Cezasının Belli Bir Süre Geçmesi İle Özlük Dosyasından Silinmesi

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 133. maddesine göre, Devlet memurluğundan çıkarma cezasından başka bir disiplin cezası alan memur;

• Uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 sene,
• Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezaların uygulanmasından 10 sene,

sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilmiş olan cezalarının silinmesini isteyebilir.
Memurun, yukarıda yazılan süreler içerisindeki davranışları, bu isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, isteğinin yerine getirilmesine karar verilerek bu karar özlük dosyasına işlenir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının özlük dosyasından çıkarılmasında disiplin kurulunun mütalaası alındıktan sonra yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır. Disiplin cezasının özlük dosyasından silinmesi talebinin reddi kararı, esasen bir idari işlem niteliğinde olduğu için, bu karara karşı idari işlemin iptali davası açılabilir.

5. Disiplin Cezasının Memur Sicil Affı Sebebiyle Özlük Dosyasından Silinmesi

Yasal düzenlemeler neticesinde memur sicil affı ilan edilmesi halinde, af kapsamında olan disiplin cezasına ilişkin kayıtlar, ilgili memurun özlük dosyasından silinir. Disiplin cezasına ilişkin af kararının çıkması halinde ve memurun idareye buna ilişkin başvuruda bulunması halinde, atamaya yetkili amir tarafından disiplin cezası ilgili memurun sicilinden silinir.

6. Disiplin Cezasının İptal Davasıyla Sicilden Silinmesi

Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere bir disiplin cezası verildiği tarihte sicile işlenir. Ancak bu tarihte disiplin cezası kesinleşmemiş olma ihtimali bulunmakta olup İdare Mahkemesinde açılacak Disiplin Cezasının İptali Davası ile iptal edilmesi mümkündür. Disiplin cezasının mahkeme kararıyla iptal edilmesi halinde disiplin cezasının sicilden silinmesi gerekir. Memur, ilgili mahkeme kararını ibraz edeceği bir başvuruyla bahse konu disiplin cezasının sicilinden silinmesini talep edebilir.

7. Disiplin Cezasının Silinmesi Talebinin Reddine Karşı İptal Davası

Disiplin cezasının sicilden silinmesi için gereken şartlardan birini taşıyan memurun disiplin cezasının silinmesi talebiyle başvuruda bulunmasının mümkün olduğu yukarıda izah edilmiştir. Şartları taşımasına rağmen, disiplin cezası sicilden silinmeyen veyahut bu talebi reddedilen memur, ortada kesin ve yürütülebilir bir idare işlem olduğundan idari işlemin iptali davası açabilir. 

Bahse konu davaya ilişkin detaylar için “İdari İşlemlere İtiraz ve İptal Davası” isimli yazımızı inceleyebilirsiniz.

8. İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Bu davalarda görevli ve yetkili mahkeme memurun talebini reddeden yetkili amirin bağlı bulunduğu kamu kurumunun bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesidir.

Memur tarafından açılacak Disiplin Cezasının Silinmesi Talebi Reddinin İptali Davası ret talebinin tebliği tarihinden 60 gün içerinde açılmalıdır.

9. Sıkça Sorulan Sorular

Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlı yayımlanmış olup, tüm hakları Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na aittir. İdare Hukuku mevzuatı ve özellikle de İdari Yargılama Usul Kanunu, diğer hukuk alanlarına nazaran daha ayrıntılı sayılabilecek kurallar içermekte olup, hak kaybına uğranılmaması açısından, herhangi bir işlem yapılmadan önce “İdare Hukuku” alanında hizmet veren avukatlardan hukuki destek alınmasını tavsiye ederiz.