
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
Çek en yalın tanımıyla yalnızca bir bankaya hitaben yazılabilen, kanuni şekil şartlarına tabi, kıymetli evrak sayılan bir ödeme aracıdır. Bir borcuna karşılık çeki düzenleyen kimse, çek düzenlemek suretiyle, belirlenen bankaya, çekte yazılı belirli bir bedeli, çeki göstermek suretiyle bankadan ödeme talep edecek kişiye ödeme ve aynı zamanda çeki elinde bulunduran kimseye söz konusu bedeli tahsil etme yetkisi vermektedir. Fakat bazı hallerde çek hesabında yeterli miktarda yahut hiç para bulunmadan çek keşide edilmekte ve bu durum ticari hayatın akışına zarar vermektedir.
Yazı İçeriği
1. Çek Karşılığı Alacağın Tahsili
2. Çekin Bankaya İbraz Süresi
3. Çekin Bankaya İbrazı
4. Çekte Karşılıksızdır İşlemi Nasıl Yapılır?
Çekin ibrazı, çekin, çeki elinde bulunduran kimse tarafından kendisine çekte yazılı tutarın ödenmesi talebiyle çekte yazılı bankaya sunulması, çekin gösterilmesi demektir.
Çekte yazılı vade tarihi geldiğinde süresi içinde; alacaklı kişi, bu çek ile birlikte, çekte yazılı bankaya giderek; bankanın çekin bağlı olduğu banka hesabından belirlenen tutarı kendisine ödemesiyle birlikte alacağını tahsil etmiş olur. Çekin karşılıksız olması halinde muhatap bankanın karşılıksızdır işlemi yapması gerekmektedir. Fakat karşılıksızdır işleminin daha net anlaşılabilmesi adına öncelikte normal şartlarda karşılığı alacağın tahsilinin nasıl yapıldığını açıklamakta fayda olduğunu düşünüyoruz.
Çek karşılığı alacağın tahsili için öncelikle çekin ibrazı gerekir. Alacak hakkının diğer bir deyişle paranın ödenmesi talebinin fiziki çek olmaksızın ileri sürülmesi kural olarak mümkün değildir. Alacaklının, çeki bankaya ödeme yapılması talebiyle sunulması gerekir. Çekin ibrazı kanunda yazılı süreler içinde gerçekleşmelidir. Aşağıda yer verdiğimiz bu süreler, çekte yazılı olan düzenlenme tarihinin ertesi günü başlar. Çekin üstünde yazılı bankadaki çek hesabında, çekte yazılı tutara ilişkin karşılık yani yeterli tutarda para olmalıdır. Aksi takdirde karşılıksızdır işlemi yapılıp cezai yaptırım uygulanması söz konusu olacaktır.
Ayrıca çekin geçerli olabilmesi, alacağın tahsili için büyük önem arz etmektedir. Konu ile ilgili detaylı bilgi için “Çekte Bulunması Gereken Zorunlu Unsurlar” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
İbraz süresi, çeki elinde bulunduran şahsın ibraz olanağının bulunduğu zaman aralığını göstermektedir. Çekin ibrazı Türk Ticaret Kanunu m.796 gereği;
Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çekin tahsili için belirlenen süreler ise;
Önemle belirtmek isteriz ki, bir Avrupa ülkesinde düzenlenip de Akdeniz’e sahili bulunan bir ülkede bulunan banka tarafından ödenecek olan çek aynı kıtada düzenlenmiş sayılır. Bu durumda 1 ay içinde ödenme talebiyle bankaya ibraz edilmelidir. Akdeniz’e sahili olan bir ülkede düzenlenip bir Avrupa ülkesinde bulunan banka tarafından ödenmesi gereken çek aynı kıtada düzenlenmiş sayılır. Bu durumda 1 ay içinde ödenme talebiyle bankaya ibraz edilmelidir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgi sahibi olmak için “Çekte Süreler” başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Çekte yazılı olan paranın tahsili için çekin bankaya kanunda belirlenen süre içerisinde ibrazı edilmesi kaydı ile çek hesabında yeterli miktar paranın bulunması halinde kişi alacağına ulaşmış olur. Karşılaşılabilecek diğer bir durum ise banka hesabında çek üzerinde yazılı miktarda paranı mevcut olmaması halidir. Çek hesabında çekte yazılı tutar bulunmaması halinde çekin üzerine ve çek hesabı kayıtlarına, karşılıksız çek kaydı işlenecektir.
Çekin karşılıksız olduğuna dair işlem muhatap banka eli ile yapılmaktadır. Hamilin talebi ile karşılıksızdır işlemi yapılacaktır. Karşılıksızdır işlemi 5941 sayılı Çek Kanunu’nda düzenlenmiştir. Çek Kanunu madde 3;
“Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.”
Karşılıksızdır işlemin yalnızca çek bedelinin karşılanamayan tutarı kadar yapılabileceğini belirtmiştir. Karşılıksızdır işlemi yapılabilmesi için hamilin talebi doğrultusunda çekin arka yüzüne tahsil için bankaya ibraz edildiği tarih, hesap durumu, bankanın yükümlülüğü çerçevesinde ödediği miktar ve ibraz eden gerçek kişinin adı ve soyadı yazılmalıdır. Bu kişinin tüzel kişi adına bedeli tahsil etmesi hâlinde bu husus belirtilmelidir bu kişi ile birlikte banka yetkilisi tarafından imzalanmak suretiyle yapılır. Banka tarafından ödenen miktar düşüldükten sonra karşılıksız kalan tutar açıkça belirtilir. Hamilin imzalamaktan kaçınması hâlinde, karşılıksızdır işlemi yapılmaz. Bunun yanında bankalar talep halinde söz konusu işlemi yapmak zorundadır. Hiçbir suretle karşılıksızlık işlemi yapmaktan kaçınamazlar.
Nitekim bu durum Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 20.02.2020 tarihli 2019/35817 Esas ve 2020/415 Karar sayılı ilamında;
“Çekin kanuni süresinde yetkili hamil tarafından bankaya ibrazında, muhatap banka tarafından çek üzerinde yapılacak inceleme, 6102 sayılı TTK ve 5941 sayılı Kanun’da yazılı hususlarla sınırlı olmak zorundadır. Muhatap banka tarafından çek hesabında yeterli karşılık varsa çek bedelinin hamile ödenmesi zorunludur. Çek hesabında yeterli karşılık bulunmuyorsa, bu durumda yetkili hamilin talebi üzerine, 5941 sayılı Kanun’un 3/4. maddesinde yazılı hususlar çekin arkasına yazılmak suretiyle karşılıksızdır işlemi yapılması zorunludur. Çekin süresinde yetkili hamil tarafından muhatap bankaya ibrazında, şayet yeterli karşılığı bulunmamasına rağmen, banka tarafından ileri sürülen değişik gerekçelerle 5941 sayılı Kanun’un 3/4. maddesi gereği “karşılıksızdır” işlemi yapılmamışsa, çek hesabında yeterli karşılığı bulundurmakla yükümlü gerçek kişinin “karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme” suçundan dolayı cezalandırılmasının mümkün olmadığına, 27/01/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.”
Söz konusu karşılıksız çek düzenleme Çek Kanunu’nda düzenlenmiş suçlardan olup bu suçu işleyenler hakkında adli para cezası, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, tüm çek yapraklarının bankaya iadesi gibi yaptırımlar öngörülmüştür.
Değerli müvekkillerimiz,
Dünya genelinde yaşanan Koronovirüs (Covid-19) salgını riski nedeniyle, hukuki soru ve sorunlarınız için mobil ve online iletişim kanallarımızı kullanmanızı öneririz.
KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ HAKKINDA
“AYDINLATMA METNİ”
İnternet sitemizi kullanmanız dolayısıyla, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında birtakım verilerinizin toplanması, saklanması, işlenmesi, aktarılması ve KVKK kapsamına dahil başkaca işlemlerin detayı ve amacı hakkında, veri sorumlusu olarak sizleri bilgilendirmek isteriz.
Genel Bilgiler
İlgili mevzuata göre, “kişisel veri” kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgidir. “Özel nitelikli kişisel veri” ise kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileridir. İşbu Aydınlatma Metninde, özel ve/veya genel nitelikli olma ayrımı yapılmaksızın, her neviden veri için “Kişisel Veri” ifadesi kullanılacak olup durumun gereğine göre özel nitelikli kişisel verilerin de bu ifade kapsamına dahil edilebileceğini belirtmek isteriz. Keza, internet sitemizi kullanırken size daha efektif hizmet sağlayabilmek adına çerezler, web işaretçileri ve benzeri uygulamaları da kullanabilmekteyiz. Çerez kullanımının durdurulmasını tarayıcı ayarlarınızı değiştirerek her zaman sağlayabilirsiniz. Çerez kullanımının durdurulması, internet sitemizdeki bazı fonksiyonların kullanımını sınırlandırabilecektir.
Kişisel veriler toplandıktan sonra silme, yok etme ya da anonim hale getirme işlemlerine kadar olan süreçte gerçekleştirilen elde etme, kaydetme, depolama, muhafaza etme, değiştirme, yeniden düzenleme, açıklama, aktarılma, sınıflandırılma ya da kullanılmasını engelleme ve sair kapsamda veriler üzerinden gerçekleştirilen her türlü işlem ise KVKK kapsamında “kişisel verilerin işlenmesi“ olarak değerlendirilmektedir.
Kişisel veri veya özel nitelikli kişisel veri tanımına uygun bilgilerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu (Veri Sorumlusu) olarak bizimle paylaşmanız durumunda, onay kutucuğunu işaretleyerek bu verilerinizin işlenmesi için açık rıza verdiğinizi belirtmek isteriz.
Kişisel Verilerin Toplanması ve Hukuki Sebepleri
İnternet sitemizi kullanırken birtakım kişisel verilerinizi, Veri Sorumlusu sıfatımız ile bizimle paylaşmanızı talep edebilmekteyiz. İşbu kişisel verileriniz fiziksel olarak sözlü veya yazılı şekilde toplanabileceği gibi, elektronik ortamda da toplanabilir. Keza, kişisel verileriniz, Veri Sorumlusu sıfatıyla doğrudan tarafımızca toplanabileceği gibi, Veri Sorumlusu adına veri işleyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından veya ifa ettiğimiz iş ve hizmetin bir gereği olarak destek aldığımız ulusal/uluslararası kişi ve kuruluşlar ile diğer 3.kişiler tarafından, sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, internet sitemiz, blog mesajları, iletişim formları, iş/staj ve sair başvuru formları, bilgi formları, video konferans ve/veya online hukuki danışmanlık hizmeti esnasında kaydedilebilen ses ve/veya video kayıtları, telefon görüşmesi ve/veya telekonferans esnasında kaydedilebilen ses kayıtları, kısa mesajlar, WhatsApp, sosyal medya vs kanallarıyla gerçekleştirilenler başta olmak üzere her türlü iletişim kanalları aracılığı ile toplanabilmektedir. Bu verileriniz elektronik ya da internet tabanlı araçlar ve sair vasıtalar kullanılarak otomatik yöntemlerle elde edilebildiği gibi, tarafımıza sunduğunuz formlar, sözleşmeler, bildirimler, adli veya idari merci kararları gibi yöntemlerle de elde edilebilmektedir.
Kişisel Verilerin İşlenme Amacı ve Aktarımı
Kişisel verileriniz, yürürlükteki ilgili mevzuat uyarınca, hukuka, iyi niyet ve dürüstlük kurallarına uygun, doğru ve güncel olarak, belirli, açık ve meşru amaçlarla ve bu amaçlarla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmekte olup ilgili mevzuatta öngörülen ve işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmektedir.
KVKK uyarınca, Veri Sorumlusu olarak bizimle paylaşmış olduğunuz kişisel verileriniz, yerine getirmekte olduğumuz her türlü hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile gerektiğinde işe/staja alım süreçleriyle bağlantılı ve ölçülü olarak söz konusu hizmetlerden faydalanmanız, hak ve menfaatlerinizin korunması ve sair amaçlar ile KVKK ve yasal düzenlemelere uygun olarak işlenebilecek, hizmetlerimiz kapsamında ve ilgili mevzuata uygun olarak UYAP sistemi başta olmak üzere, adli, idari vb. kurumlara ve/veya yetkili kıldıkları kişi ya da merciler ile somut olayın şartlarına göre yurtdışında olup olmamasından bağımsız olarak ilgili üçüncü kişi ve kurumlara aktarılabilecek ve ilgili mevzuatta belirlenen süreler boyunca saklanıp gerekli işlemlere tabi tutulabilecektir.
Ağ Sunucusu Veri Günlüğü
İnternet sitemize giriş yapmanızın kaçınılmaz bir sonucu olarak, veri günlüğü olarak tanımlanan ve aşağıda listelenmiş olan verileriniz, ağ tarayıcınız tarafından internet sunucumuza otomatik olarak aktarılmakta ve onayınız aranmaksızın veri günlüğü kayıtlarına kaydedilmektedir:
Veri günlüğü internet sitemizin sizin için daha kullanışlı hale getirilebilmesi amacıyla istatistiki bilgi sağlamak için kullanılmakta olup, takiben derhal silinir.
Kişisel Verilerin Güvenliğinin Sağlanması İçin Alınan Tedbirler
6698 Sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanun’un ilgili maddesine uygun olarak, kişisel veri güvenliğinizin sağlanması için hukuka aykırı olarak işlenmelerini ve erişilmelerini önlemek ve muhafazalarının sağlamak amacıyla gerekli teknik ve idari tedbirler Veri Sorumlusu olarak tarafımızca alınmaktadır.
Veri Sahibinin Hakları
Kişisel veri sahipleri KVKK uyarınca aşağıda yer alan haklara sahiptir:
Yukarıda belirtilen hakların kullanımıyla veya genel olarak Aydınlatma Metnimizle alakalı daha detaylı bilgi talepleriniz için “İletişim” sayfamızdan ulaşılabileceğiniz “İletişim Formu” aracılığıyla veya ıslak imzalı olarak “Esentepe Mah. Eser İş Merkezi B Blok Kat:8 No:63 Şişli/İstanbul/Türkiye” adresine ulaştırmanız ya da info@kulacoglu.av.tr e-posta adresine konu kısmında “Kişisel Veri Bilgi Talebi” ifadesi ile iletebilirsiniz.
Kişisel veri sahipleri olarak, haklarınıza ilişkin taleplerinizi Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na yukarıdaki şekillerde iletmeniz durumunda talebiniz, niteliğine göre en kısa sürede sonuçlandıracaktır. İlgili işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nca belirlenen tarifedeki ücret, Kulaçoğlu Hukuk Bürosu olarak tarafınızdan tahsil edilecektir.