Öğrenci Oturma izni, yabancının Türkiye’de eğitim aldığı süre boyunca ülkede kalmasına hak tanıyan oturum izni türüdür. Türkiye’de öğrenci olarak ikamet etmek isteyen yabancılar, Kanun’da belirtilen şartları sağlamaları halinde öğrenci oturma izni alabilecektir. Öğrenci oturma izninin şartları ve esaslarına ilişkin düzenlemeler, ise Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve Kanunun yönetmeliği ile belirlenmiştir. Kanun uyarınca; Türkiye’de öğrenim görmek isteyen ilk ve orta öğretim öğrencileri ile ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktor öğrencilerinin; bu amaçla ülkede kalmak istediklerini gösterir bilgi ve belgeleri ibraz etmek koşuluyla öğrenci oturma izni alabilmeleri mümkündür. Türkiye’de öğrenci oturma izni ile kalan yabancıların çalışma hakkı da bulunmaktadır. Bu kişiler çalışma izni almak şartıyla Türkiye’de çalışabilecektir. Bununla birlikte, yabancı öğrenci oturma izninin sona ermesi akabinde 15 gün içerisinde ilgili valiliğe başvuruda bulunarak, yeni kalış amacına uygun oturma izni alabilmesi de mümkündür.
Yazı İçeriği
- Kimler Öğrenci Oturma (İkamet) İzni Alabilir ?
- Öğrenci Oturma İzninin Şartları Nelerdir?
- Öğrenci Oturma İzni ve Diğer İkamet İzinleri Arasında Geçişler
- Öğrenci Oturma İzni Süresi ve Uzatılması
- Öğrenci Oturum İzni için Gerekli Belgeler
- Öğrenci Oturum İzni İle Türkiye’de Çalışmak Mümkün Müdür?
- Uluslararası Koruma Statüsü ve Öğrenci Oturma İzni
- Öğrenci Oturma İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
- Öğrenci Oturma İzni Talebinin Reddi Kararının İptali Davası
- Sıkça Sorulan Sorular
1. Kimler Öğrenci Oturma (İkamet) İzni Alabilir?
Aile oturma izni olan kimselerin on sekiz yaşına kadar, öğrenci oturma izni almaksızın ilk ve orta öğretim kurumlarında eğitim alabilmesi mümkündür. Bu nedenle, aile oturma izni bulunmayan fakat ilk ve orta öğretim düzeyinde öğrenim görecek olan yabancılara öğrenci oturma izni düzenlenebilmektedir.
Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda öğrenim görecek olan, ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora programı yabancı öğrencileri bakımından da öğrenci oturma izni düzenlenebilecektir.
Tıpta Uzmanlık (TUS) ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık (DUS) Eğitimi Alanlar ile Üniversitesi tarafından Türkçe kursuna yönlendirilenler öğrenci oturma izni alabilecektir. Ayrıca, Erasmus Programı ve diğer diğer uluslararası değişim programları kapsamında öğrenci olarak gelenler bakımından da öğrenci oturma izni düzenlenebilir.
2. Öğrenci Oturma İzninin Şartları Nelerdir ?
Öğrenci oturma izninin şartları Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 39. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
- Yabancı öğrenci, Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmelidir.
- Öğrenci oturma izni başvurusunda bulunan kişi, Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini İl Göç İdaresi Müdürlüğüne vermelidir.
- Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 7. maddesinde sayılan, Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek olan yabancılar öğrenci oturma iznine başvuramaz.
Oturma izni başvurusu hakkında detaylı bilgi almak için “Oturma İzni (ikamet İzni) Nasıl Alınır” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
3. Öğrenci Oturma İzni ve Diğer İkamet İzinleri Arasında Geçişler
İkamet izinlerinden birine sahip olan yabancı, oturma izninin verilmesine esas olan gerekçenin sona ermesinden sonra aynı veyahut farklı bir gerekçe ile oturma izni başvurusunda bulunabilir. Örneğin aile oturma izni ile ülkede kalan yabancı daha sonrasına öğrenci oturma iznine geçebilecektir.
Keza öğrenci oturma iznine sahip olan yabancının şartları sağlaması halinde aile oturma izni alması mümkündür. Bu kişi hakkında aile oturma izni düzenlenir ve öğrenci oturma izninin koşullarını taşımaya devam ettiği sürece öğrenci oturma izninin sağladığı haklardan da aynen yararlanılır.
Yabancı aile oturma iznine sahipse ve öğrenci oturma izni almaya da hak kazanmışsa, yabancının aile oturma izni aynen devam ettirilir. Bununla birlikte, yabancı öğrenci oturma izninin sağladığı haklardan da aynen yararlanacaktır.
Keza çalışma iznine sahip olan bir yabancı aynı zamanda öğrenci oturma izni alabilme koşullarını da taşıyorsa, çalışma izni devam edecektir. Ayrıca bu kişi öğrenci oturma izninin sağladığı haklardan da aynen yararlanır.
Son olarak insani oturma izni veya insan ticareti mağduru oturma iznine sahip olan yabancılar öğrenci oturma izni alabilme koşullarını sağlamak koşuluyla, öğrenci oturma iznine geçmeden de bu iznin sağladığı haklardan yararlanabilirler.
Yabancının alabileceği diğer ikamet izinleri ise;
4. Öğrenci Oturma İzni Süresi ve Uzatılması
Yabancı ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 38 düzenlemesine göre öğrenci oturum izni süresi yabancı uyruklu kişinin öğrenim süresine göre değişiklik gösterebilecektir. İlk ve orta öğretim öğrencilerine, öğrenimin başladığı tarihten bir sonraki öğretim yılının başlangıcına kadar geçerli olmak üzere en fazla bir yıla kadar oturma izni düzenlenir.
Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora öğrenimi gören yabancılar için oturma izni, öğrenim programının tamamını kapsayacak şekilde düzenlenir. Normal eğitim süresinde mezun olmayan öğrencinin oturma izni en fazla birer yıllık sürelerle ve azami eğitim süresini aşmayacak şekilde uzatılabilir. Mezun olan öğrencinin oturma izni mezuniyet tarihi itibarıyla kesilir. Bu tarihten itibaren on gün içerisinde yeni kalış amacına uygun oturma izni için İl göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunması gerekmektedir.
5. Öğrenci Oturum (İkamet) İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Öğrenci oturma izni başvurusunda bulunurken hazır edilmesi gereken birçok belge bulunmaktadır. Önemle belirtmek gerekir ki, başvuran her öğrenci açısından, o öğrencinin özel durumuna göre farklı evraklar gerekebilecektir. Ancak, genel olarak her öğrenci tipi açısından gerekli olan evrakları şu şekilde sıralayabiliriz;
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen bir belgenin aslı ve fotokopisi
- 4 adet biyometrik (ICAO standartlarında) fotoğraf
- Gerekli harçların ödendiğini gösterir makbuzlar
- Sağlık sigortası
- Adli Sicil Kaydı
- Aktif öğrencilik belgesi
- İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkanını ispatlar belgeler
- İkamet izni verilmesi halinde kalınacak yeri gösterir belge
- Duruma göre gerekli ise ek belgeler
6. Öğrenci Oturum İzni İle Türkiye’de Çalışmak Mümkün Müdür?
Türkiye’de örgün eğitim gören ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni almaları halinde, çalışma hakkına da sahiptir. Çalışma izni alan öğrenciler, bu iznin geçerli olduğu süre içinde öğrenci oturma izni almakla yükümlü değillerdir. Ancak bu kişiler, çalışma izni süresi bittiğinde veya uzatılmadığında öğrenci oturma izni almak zorundadır. Ancak belirtmek gerekir ki; ön lisans ve lisans öğrencileri için çalışma hakkı ilk yıldan sonra başlar. Çalışma iznine ilişkin başvurular, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılır.
7. Uluslararası Koruma Statüsü ve Öğrenci Oturma İzni
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in 35. maddesinde; kural olarak Türkiye’de öğrenim görmek isteyen öğrencilerin öğrenci oturma izni almakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Hükmün devamında ise uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahipleriyle ilgili hükmün saklı olduğu düzenlenmiştir. Saklı tutulan hükümle, uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi olanların öğrenci oturma iznine gerek olmaksızın statülerini gösteri belgelerle öğrenim görebileceği düzenlenmiştir.
8. Öğrenci Oturma İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
Öğrenci oturma izninin şartlarının oluşmaması veyahut ortadan kalkması halinde öğrenci oturma izni verilmeyecektir. Örneğin; öğrencinin Türkiye’deki bir üniversitede yüksek lisans öğrencisi olmaması yahut öğrenciliğine son verilmesi halinde, oturma izni iptal edilebilecektir.
Öğrencinin Türkiye’deki öğrenimini sürdüremeyeceği konusunda kanıtların ortaya çıkması halinde de oturma izni iptal edilebilecek veyahut süresi uzatılmayacaktır.
Bunların yanı sıra; yabancı öğrencinin oturma izninin veriliş amacı dışında kullandığının tespit edilmesi ya da yabancı uyruklu kişi hakkında geçerli sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı bulunması halinde de oturma izni verilmemesi gündeme gelebilecektir.
9. Öğrenci Oturma İzni Talebinin Reddi Kararının İptal Davası
Yukarıda detaylıca izah edildiği üzere, mevzuatın konuya ilişkin şartlarını sağlayan yabancı kişilerin aile oturma izni başvuruları, idare tarafından incelenip bir karara bağlanır. Kimi durumlarda, idare, çeşitli gerekçelerle bu başvuruların reddine karar verebilmektedir. Başvurunun reddi gerekçesi, mevzuatta düzenlenen şartların sağlanamaması, eksik ya da yanlış evrakla başvuru gibi sebepler olabildiği gibi, idare takdir yetkisi dahilinde de ret kararı verebilir.
Öğrenci oturma izni başvurusu reddedilen yabancı kişiler, bahse konu ret kararının hukuka aykırı olduğunu düşünüyorlarsa, bu kararın iptali talebiyle dava açabilirler. Bu davalar, kararı veren idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılmalıdır. Dava açma süresi ise, başvurunun reddi kararının ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gündür.
Öğrenci oturma izni başvurusuna ilişkin idare tarafından verilen başvurunun reddi ya da kabulü kararları, esasen birer idari işlem niteliğindedir. Bu sebeple, idari işlemlerin hukuka uygun olabilmesi için sahip olmaları gereken tüm unsurları taşıması olmazsa olmaz bir zorunluluktur. “İdari İşlemlerin İptali” yazımızda açılandığı üzere, amaç, konu, sebep, yetki ve şekil unsurlarından en az birinin sakat olduğu tespit edilen idari işlemler, mahkemece iptal edilebilirler.
10. Sıkça Sorulan Sorular
İdare Mahkemelerinde Avukat Tutma Zorunluluğu Var mı?
Türk Hukuku, tarafların mahkemelerde kendilerini bizzat savunmalarına ve temsil etmesine imkan tanımakta olup, tarafların mahkemelerde temsil edilmek için avukat tutması, bazı istisnalar dışında zorunlu değildir. Bu kapsamda İdare Mahkemelerinde de idare hukuku avukatı tutma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Ancak İdare Hukuku mevzuatının karmaşık yapısı, İdari Yargılama Usul Kanununda yer alan sürelerin kesin ve kısa oluşu gibi nedenlerle, dava sürecinin hukukçu olmayan kişiler tarafından yürütülmesi halinde, gerek şekil, gerekse de esas açısından telafisi mümkün olmayan hatalı işlemler yapılabilir. Son derece ayrıntılı düzenlemeler içeren idari yargı sürecinde hak kaybına uğranılmaması için, herhangi bir işlem yapılmadan önce “İdare Hukuku” alanında hizmet veren avukatlardan hukuki destek alınmasını tavsiye ederiz.
Öğrenci Oturum İzni Nedir?
Eğitim-öğretim amacıyla Türkiye’ye gelen yabancı uyruklu kişilerin alması gereken ikamet iznine, öğrenci oturum izni denilmektedir.
Öğrenci Oturum İzni Sahibi Kişinin Ailesi Bu İzinden Yararlanabilir mi?
Öğrenci oturum izninden yalnızca başvuruyu yapan öğrenci yararlanabilecektir. Başvuruda bulunan yabancı uyruklu kişinin bu oturum izninden yararlanması mümkün değildir.
Öğrenci İkamet İzni İle Türkiye’de Çalışılabilir mi?
Öğrenci oturma izni bulunan yabancı öğrencilerin Türkiye’de çalışabilmeleri için ayrıca çalışma izni başvurusunda bulunmaları gerekmektedir. Çalışma iznine ilişkin başvurular ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılacaktır.
Öğrenci Oturum İzni Süresi Ne Kadardır?
Öğrenci oturma izni süresi, yabancı uyruklu kişinin öğrenim süresi dikkate alınarak en çok 1 yıl için verilebilecektir. Öğrencinin bu süre dolduktan sonra uzatma talebinde bulunma hakkı mevcuttur.
Öğrenci Oturum İzni Bulunan Yabancının Okulla İlişiğinin Kesilmesi Halinde Oturum İzni İptal Edilir mi?
Okulla ilişiği kesilen, kendi isteğiyle okuldaki kaydını donduran ya da mezun olan öğrencilerin öğrenci oturma izni iptal edilecektir. Böyle bir durumla karşılaşan yabancı uyruklu kişinin 15 günlük süre içerisinde farklı bir ikamet izni türüne başvurması ya da Türkiye’den ayrılması gerekmektedir.
Öğrenci Oturum İzni Süresinin Dolması Halinde Yabancı Uyruklu Öğrencinin Okul Kaydı Silinir Mi?
Öğrenci oturma izni süresinin bitmesi halinde öğrencinin okul kaydının silinmesi gibi büyük problemler ortaya çıkabilecektir. Bu nedenle, oturma izni süresinin titizlikle takip edilmesi ve süresi dolan yabancı uyruklu öğrencinin, sürenin uzatılması için yeniden başvuruda bulunması gerekmektedir.
Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlı yayımlanmış olup, tüm hakları Kulaçoğlu Hukuk Bürosu’na aittir. İdare Hukuku mevzuatı ve özellikle de İdari Yargılama Usul Kanunu, diğer hukuk alanlarına nazaran daha ayrıntılı sayılabilecek kurallar içermekte olup, hak kaybına uğranılmaması açısından, herhangi bir işlem yapılmadan önce “İdare Hukuku” alanında hizmet veren avukatlardan hukuki destek alınmasını tavsiye ederiz.
